ZSÜ428 Balık Hastalıkları
“Hastalık”, balığın normal fizyolojik görevlerini sürdürme yeteneğinin bozulması sonucu ortaya çıkan anormal bir durumdur. Genel anlamda, sağlığa zarar veren bir uyarım ile biyolojik sistem arasındaki etkileşimin bir sonucudur. Buna göre, su ürünleri yetiştiricilik sistemlerinde hastalığın ortaya çıkışında temel, üç faktör etkili olmaktadır.
- PATOJEN
- ÇEVRE
- KONAKÇI
Hastalığın şekillenmesinde etkili olan patojen, çevre ve konakçı farklı düzeylerde etkili olabilir. Her bir faktörün etkisi değişkendir ve hastalık sadece bu üç faktör arasındaki uygun ilişkilerle şekillenir.
Su ürünleri yetiştiricilik sistemleri, “sistemin özelliği olarak”, canlıyı strese sevkederken aynı zamanda patojen sayısında da bir artışa neden olmaktadır. Genel ve basit olarak balığın ya da kabuklunun yaşadığı ortam olan su, metabolizma artıklarıyla kirlendiğinde ve yüksek oranda stoklama yoğunluğuna bağlı olarak, hastalık tablosunun şekillenmesinde çevre faktörleri esasen yarattıkları “stres” bakımından büyük rol oynamaktadırlar. İnfeksiyöz hastalıkların patlak vermesi çoğunlukla stresle birlikte görülmektedir.
Balıklarda rastlanan hastalıklar başlıca iki temel grup altında toplanabilir:
1) Etkene bağlı hastalıklar: Bakteri, virüs, mantar veya parazit gibi bir etkene bağlı bulaşıcı hastalıklar
2) Etkene bağlı olmayan hastalıklar: Beslemeye bağlı hastalıklar (vitamin yetersizliği gibi), çevreye bağlı hastalıklar (uygun olmayan su kalitesi gibi) veya fiziksel hasar gibi durumlardan kaynaklanan bulaşıcı olmayan hastalıklar.
Eğitimci: Hijran Yavuzcan