SÖS002- Çocuk Edebiyatı
Edebiyat; olay, düş, düşünce, duygu, tasarı ve imgelerin dil aracılığıyla biçimlendirilmesi sanatıdır. Bu söylenenlerin sanatlı bir biçimde anlatılmasıdır. Edebiyat; insanın kendisiyle, başkalarıyla, doğayla ve toplumla çatışmalarını yansıtır. Bu yolla da insana sevme, acıma, güzellikler karşısında duygulanma ve heyecanlanmayı öğretmede önemli bir görev üstlenir. İnsanın iç dünyasını insan sevgisiyle, yaşama sevgisiyle, barış, kardeşlik, paylaşma, yardımlaşma, hoşgörü, dayanışma, dürüstlük, dostluk gibi evrensel değer ve sevgilerle yumuşatır. İnsan; kendisini, diğer insanları, çevresini ve yaşam gerçekliğini yazınsal ürünler aracılığıyla öğrenir. Kısaca tüm sanatlar gibi edebiyatın da amacı yaşamı tanıtmak, kolaylaştırmak ve güzel kılmaktır (Kavcar, 1999; Sever, 2008; Aslan, 2013a, 2013b).
Çocuk edebiyatı da edebiyatın bir parçasıdır; çocuğu yetişkin edebiyatıyla yüzleşmeye ve baş etmeye hazırlayan, onların çeşitli gelişimlerine katkıda bulunan, duygu ve düşünce dünyalarını zenginleştiren, beğenilerini eğiten bir geçiş edebiyatıdır. Sever (2008:17) çocuk edebiyatını, “Erken çocukluk döneminden başlayıp ergenlik dönemini de kapsayan bir yaşam evresinde, çocukların dil gelişimi ve anlama düzeylerine uygun olarak duygu ve düşünce dünyalarını sanatsal niteliği olan dilsel ve görsel iletilerle zenginleştiren, beğeni düzeylerini yükselten ürünlerin genel adı” biçiminde tanımlamaktadır. Çocuk edebiyatı ürünlerinin en temel işlevi çocuklara okuma sevgisi, okuma alışkanlığı ve zamanla okuma kültürü kazandırmaktır. Bunu başarabilen kitaplar, çocuğun bilişsel, duyuşsal, devinişsel, kişilik ve toplumsal gelişimine de önemli katkılar sağlar. Bu nedenle çocukların erken yaşlardan başlayarak nitelikli çocuk edebiyatı ürünleriyle buluşturulması bir zorunluluktur.
Bu derse ilişkin öğretme-öğrenme etkinlikleri sonucunda öğrencilerin aşağıda belirtilen kazanımlara ulaşması beklenmektedir:
Çocuk edebiyatı dersinde geçen başlıca kavramların anlamlarını bilme, açıklama,
Çocuk edebiyatı ile ilgili kaynakları tanıma,
Okuma kültürü edinme sürecinde nitelikli çocuk edebiyatı yapıtlarının rolünü ve
işlevini bilme,
Nitelikli çocuk edebiyatı yapıtlarının çocuğun gelişimindeki rolünü ve işlevini bilme,
Dünyadaki ve ülkemizdeki çocuk edebiyatının gelişimini genel çizgileriyle bilme ve
değerlendirme,
Çocuklarda okuma alışkanlığını kökleştirmek için aileye, öğretmene, okula ve
kurumlara düşen görevleri açıklama,
Çocukların yaş ve gelişim düzeylerine göre okuma eğilimlerini belirleme,
Çocuk edebiyatı türlerini (masal, fabl, efsane, destan, öykü, roman, şiir) genel
özellikleriyle açıklama,
Çocuk edebiyatı ürünlerinden her birinin çocuğun eğitimine olan katkısını açıklama,
Nitelikli çocuk edebiyatı ürünlerinde bulunması gereken dış yapı (biçimsel)
özelliklerini açıklama,
Nitelikli çocuk edebiyatı ürünlerinde bulunması gereken iç yapı (içerik) özelliklerini
açıklama,
Nitelikli çocuk edebiyatı ürünlerinin dayanması gereken eğitsel ilkeleri açıklama,
Türk ve dünya çocuk edebiyatındaki başarılı çocuk kitaplarını tanıma, bunlardan
bazılarını edinip okuma,
Bir ya da iki çocuk kitabını iç-dış yapı ölçütlerine ve eğitsel ilkelere uygunluğu
açısından inceleme / değerlendirme,
Bir ya da iki çocuk kitabını iç-dış yapı ölçütlerine ve eğitsel ilkelere uygunluğu
açısından karşılaştırma / değerlendirme.