TIP584 GEBE VE BEBEK RUH SAĞLIĞI
Anne ve bebeğin ilişkisi, annenin zihnindeki tasarımlarla birlikte gebelikten önce başlayan, yaşam boyu süren, asimetrik ve sözel olmayan öğelerin ön planda olduğu bir ilişkidir. Her anne-çocuk ilişkisi farklı ve özeldir.
Bebeğin bakımvereni ile oluşturduğu, yaşamın ilk günlerinde başlayan, ancak ilerleyen aylarda gelişen, duygusal bağa bağlanma ilişkisi (attachment) denir. Bağlanma kuramının en önemli isimlerinden J. Bowlby’ye göre bağlanma; insanların kendileri için önemli olan başkalarıyla güçlü duygusal bağlar kurma eğiliminin nedenidir.
Bebeğin zihninde ilişkiye dair oluşmuş bir tasarım bulunmadığından, ilişki çocuğun anlık deneyimleriyle şekillenir. Anneyle kurulan ilişki ve gelişen bağlanma ise bebeğin kendine ve dünyaya ilişkin algısının temelini oluşturur.
Bowlby’e göre birincil bakım verenler, bebeğin gelecek ilişkileri için bir «prototip» olurlar.
Bu ilk ilişkinin, bebeğin beklentilerini karşılayan olumlu bir süreçte ilerlemesi durumunda, bebek kendini değerli, karşısındakileri güvenilir ve dünyayı olumlu bir yer olarak algılayacaktır.
Ainsworth tarafından 3 farklı bağlanma örüntüsü tanımlamıştır;
1. Güvenli Bağlanma
2. Anksiyöz-Kaçıngan Bağlanma
3. Anksiyöz-Ambivalan Bağlanma