ÇOCUK HASTA VE AİLESİ İLE İLETİŞİM
Çocuk hasta ve ailesi ile temel iletişim, çatışma çözme interaktif olarak olgu örnekleri ile tartışılıyor. ÇOCUK hastanesi çalışanları ile iletişim de vurgulanıyor. Empati becerisi ve uygulaması yapılıyor
Çocuk Hasta ve Ailesi ile iletişim
Prof.Dr.Begüm ATASAY
Çocuk hasta, ailesi, meslektaşlar hastane çalışanları ile ilişkide; Saygı ve güvene dayanan iletişim
ve çatışma süreçlerini etkin şekilde yönetmek gereklidir. Tıpda en sık kullanılan girişim iletişimdir. Hekim yeterliliklerinin önemli bir parçası olan iletişim becerisi, bilgi, hasta onurunun korunması, empati , profesyonel tutum ekseninde uygulanmalıdır.
Doğru İletişim yoksa;
§ Çocuk hasta ve ailesi hastalığını anlayamaz (boyutlarını, yaşamına olacak etkisini vs), huzursuzdur
§ Tedavinin önemini kavrayamaz, uyumu iyi değildir
§ Ne zaman ne yapması gerektiğini bilmiyordur
§ Takibe gelmez, sık doktor değiştirir
§ Yanlış bilgi kaynaklarına yönelir (eş dost, diğer hastalar vs)
Etkin iletişim ise;
• Çocuk Hasta’nın tedavi sonuçlarını olumlu etkiler
• Çocuk ve Ailenin tedaviye uyumunu sağlar, kolaylaştırır
• Hasta hoşnutluğunu artırır
• Hekimin mesleksel doyumunu artırır
• Dava açılmasını azaltır
İletişim hekim merkezli olmamalı, hasta merkezli olmalıdır; tıbbi süreçlere çocuk hasta ve/veya ailesi dahil edilmesi , Hastanın içinde olduğu duygusal durum mutlaka gözönüne alınması hekimin tedavi eden bilgilendirici rol üstlenmesi ve paylaşımcı olması gereklidir.
Hekim ‘BİLGİLİ, EMPATİ YAPAN ,İçten, dürüst, adil, güler yüzlü,Etik kurallara uyan, Hasta haklarına saygılı/ mahremiyetine önem veren’ tutumu benimsemelidir.
Temel iletişim becerileri; Etkin davranış modeli, İletişim engelleri, etkin dinleme, ben dilikullanımı, çatışma çözme basamaklarından oluşur. Etkin davranış modelinde;
• Duygu ve düşüncelerini hasta ve hekim ifade edebilmeli
• İki tarafın ihtiyacının giderildiği çatışma çözümü
• Haklar bilinir, saygılı tutum
• Sonuçta yaşanan duygular karşılıklı olumludur.
İletişimde iki temel davranış dinleme ve konuşmadır
İletişimde yardımcı unsurlar:
q Vücut dili
q Giyim
q Ses tonu
q Mimikler
q Duygusal ifadeler
q Davranış biçimleri
Etkin dinlemenin amacı;
• Karşıdaki birey sizin onu dinlediğinizi düşünsün,
• Doğru duyduğunuzu anlasın
• Bunun için; - Dinleyin
- Yansıtın, ayna olun
Etkisi;
Kişinin duygusal tansiyonu düşer, rahatlar ve sizi dinleyecek, anlayacak duruma gelir
Ben iletilerine dirençte ise,
Israrla aynı şeyleri söylemek saldırganlık/duyarsız olarak algılanır
Karşı tarafı daha çok savunmaya, olumsuz ve inatçı tavırlara iter
Sizden duydukları "senin ne hissettiğin önemli değil, ben böyle istiyorum (düşünüyorum)“dur.
Vites değiştirme uygulanmalı karşısında sorun varsa etkin dilemle ve duygu içerik yansıtma ,sorun bizde ise ben dili ile ifade etme basamaklarının uygulanması tansiyonunu düşürecektir
Çatışmalarda kazan kazan ilişkisi ve doğru iletişim modelinde ; Kendine güvenen, bağımsız, sorun çözebilen, sorumluluk sahibi, davranış sorunları azalmış hasta haklarına saygılı hekimlik tutumu oluşmaktadır.