Ankara Üniversitesi Açık Ders Malzemeleri

Tarımsal üretimde bilinçsiz şekilde yoğun kullanılan pestisitler ile birlikte insan ve çevre sağlığı açısından birçok tehdit ortaya çıkmıştır. Bu durum üzerine başta gelişmiş ülkeler olmak üzere birçok ülke bitki korumada kullanılan pestisitlere alternatif yöntemler üzerinde çalışmaya başlamışlardır. Yapılan çalışmaların sonucunda biyolojik mücadele uygulamaları ön plana çıkmış ve bu uygulamaların başarılı bir yöntem olduğu kanıtlanmıştır. Bu yöntemi kısaca; doğadaki mevcut doğal düşmanlar yardımıyla zararlı etmenlerin ekonomik zarar seviyesi altında tutmak olarak tanımlayabiliriz. Biyolojik mücadele yöntemi başta ABD ve Avrupa ülkelerinde olmak üzere birçok ülkede yaygın bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Ülkemizde de biyolojik mücadele uygulamalarında son yıllarda ciddi ilerlemeler kaydedilmiştir. Tarımsal üretimde biyolojik mücadele yöntemlerinin kullanılmasıyla birlikte ihracatta yaşanan pestisit kalıntı probleminin önemli ölçüde çözülmüş olması ve örtü altında domates yetiştiriciliğinde yıllık 50 ye kadar çıkan ilaçlamaların biyolojik mücadele uygulamalarıyla 5’e kadar düşmüş olması, üreticilerimizin her geçen gün bu alana taleplerinin artacağının önemli bir göstergesidir. Ülkemizde biyolojik mücadele uygulamaları, T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın verdiği desteklerin de etkisiyle başta örtü altı yetiştiriciliği olmak üzere yaklaşık 15.000 dekara ulaşmıştır. Ülkemizde Nesidiocoris tenuis adlı faydalı böcek uygulamaları, 5000 dekar ile ilk sıralarda yer almaktadır. Ne yazık ki ülkemiz tarımsal üretimde kullanılan birçok ürün gibi biyolojik mücadelede kullanılan faydalı böcekleri de yurt dışından ithal etmektedir. Bu durumda hem üretim maliyeti artmakta, hem de yurt dışındaki türler ile bizdeki aynı türün olası coğrafi ırk farklılıkları nedeniyle bir ekolojik risk yaşanmaktadır. Nesidiocoris tenuis tarımsal üretim alanlarında başarılı ve etkin bir şekilde kullanılan avcı böcektir. Nesidiocoris tenuis başta domates yetiştiriciliği olmak üzere biber, hıyar ve patlıcanda birçok zararlı etmene karşıda kullanılabilmektedir. Ayrıca cucurbitacea (kabakgiller) ve süs bitkilerinde de kullanım olanağı vardır. Bu avcı böcek özellikle Tuta absoluta (Domates Güvesi) gibi domates yetiştiriciliğinde çok ciddi maddi kayıplara neden olan zararlı böceğe ve Bemisia tabaci (beyaz sinekler) gibi tarım ilaçlarına yüksek direnç kazanmış zararlı grubuna karşı başarı ile kullanılmaktadır. Nesidiocoris tenuis uygulanan domates üretim alanlarında T. absoluta ve B. tabaci zararı %80 oranında önlenmektedir. Ayrıca predatör Nesidiocoris tenuis, Thrips ve Kırmızı örümcek zararlılarını da baskı altına almaktadır. Açık alanda da domates yetiştiriciliğinin son yıllarda en önemli sorunu bahsi geçen Tuta absoluta zararlısıdır. Bu böcek üründe %100 oranında ekonomik kayıplara neden olmaktadır. İşte bu sebepten dolayı açık alanda da Nesidiocoris tenuis üretim açısından çok önemlidir. Yukarıda bahsedilen sebeplerden dolayı da 2014 yılında Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın genç girişimcilere yönelik uyguladığı Teknogirişim Sermaye Desteği Programına “Domateslerdeki önemli zararlılara karşı Nesidiocoris tenuis’in kitle üretimi” adlı proje ile öğrencimiz Ali Rıza Günal adına başvuru yapılmıştır. Proje destek almış ve avcı akarın prototip kitle üretimi gerçekleştirilmiştir. Bu proje ile başta domates güvesi ve beyaz sinekler olmak üzere diğer birçok zararlı etmene karşı pestisit alternatifi olabilecek Nesidiocoris tenuis adlı avcı böceğin prototip kitle üretimi gerçekleştirilmiştir. Muğla’nın Fethiye ilçesinde faaliyet göstermekte olan firmada her geçen gün predatör böceğin kitle üretim süreci geliştirilmektedir. Faydalı böceğin ürün ve üretim ruhsatı alınmış ve Pazar payı her geçen gün artmaktadır. Gıda güvenliği ve sürdürülebilir çevre için Üreticilerimizi daha fazla yerli üretim Nesidiocoris tenuis ile buluşturma konusunda çalışmalar devam etmektedir.