Genel
BİLİMSEL BİLGİNİN İKTİSADI / ECONOMICS OF SCIENTIFIC KNOWLEDGE
Fikri mülkiyet çalışmalarına başlangıç düzeyinde ilgi duyan araştırmacılar için tasarlanan bu derste şu sorulara cevap arayacağız:
- Fikri mülkiyet ile alakalı tartışmalar bilimler için neden önemlidir?
- Fikri mülkiyet ihlalleri nedir ve ne kadar yaygındır?
- Fikri mülkiyet ihlallerinin olumsuz etkileri nasıl ortadan kaldırılabilir?
- Açık bilim nedir? Bilim ahlâkı ve açık bilim ilişkisi neden önemlidir?
Bu sorulara cevap bulabilmek için iki alanda sorgulama yapacağız:
- Bilimsel bilgi üretim süreçlerinde yerleşik hale gelmiş akademik pratikler (yayın yapma, yayınlara ulaşma, atıf verme/alma, arşivleme/depolama, kullanılan verileri açıklama, sonuçları yaygın hale getirme gibi)
- Bilimsel bilgi üretim süreçlerinde faaliyet gösteren kâr-amacı güden ve kâr-amacı gütmeyen kurumların rolleri (ticari ve ticari olmayan yayınevleri, ticari ve ticari olmayan yayın platformları, ticari ve ticari olmayan üniversiteler gibi).
Dersin temel tezi şu olacak: her ne kadar açık bilimin gerekliliğiyle ilgili olarak hemen hemen herkesin ve birçok kurumun üzerinde anlaşıyor göründüğü olumlayıcı bir tutum olsa da dijitalleşme ve İnternet çağındaki açık bilim pratikleri, veri şartlar altındaki fikri mülkiyet hukuku ile tam olarak uyuşmamaktadır. Başka bir ifadeyle, açık bilimin gerektirdiği fikri mülkiyet hukuku ve fikri mülkiyet ahlâkı üzerine tartışma sonlandırılmış değildir. Ders, bu tartışmaya katkı yapmayı amaçlamaktadır.