Haftalık özet

  • Genel

    Tıbbi bilgilerle hukuki sorunların çözüldüğü disiplinlerarası tıp alanı olarak adli bilimlerin dalıdır. Adli tıp toksikoloji, fizik, biyoloji, psikiyatri, entomoloji, tanatoloji, havasızlık, cinsel saldırı veya cinsel istismar, astronomi (gece işlenen suçlarda ışık durumu ile olay yeri bağlantısı) konularıyla yakından ilgilidir. Bölümlerinden bazısı şunlardır:

    Adli Patoloji: Hastalıklarla ilgili bilim

    Klinik Adli Tıp: Yaralanmalarla ve hukukla ilgili bilim.

    Adli Psikiyatri ve Davranış Bilimi

    Adli Odontoloji: Diş ile ilgili bilim.

    Adli Toksikoloji: Zehirlenme bilimi

    Adli Seroloji ve Biyokimya: Lekelerle ilgili delil inceleme bilimi.

    Tıp Hukuku ve Etik: Sorumlulukla ilgili bilim.

    Adli Antropoloji: İnsan kalıntılarıyla ilgili bilim.

    Adli Fizik: Mekanik hareketle ilgili bilim.

    Adli Travmatoloji: Yaralarla ilgili bilim.

    Tanatoloji: Ölümle ilgili bilim.

     

    ADLİ TIBBIN TARİHİ

    Tarihin ilk devirlerinden beri insanlar tıp konularından yararlanmıştır.

    Milattan 3000 yıl önce Mısırlılar cürüm, veraset, evlilik v.b. konularla ilgilenmişlerdir.

    Firavun Zoser’in hekimi, hukuk danışmanı ve büyük piramidin mimarı olan İmhotep ilk adli tabip olarak kabul edilmektedir.

    M.Ö. 18. y.y. da Hammurrabi Kanunları’nda adli tıp ile ilgili konulardan bahsedilmiştir.

    M.Ö.40 senesinde Cezar’ın ölüm nedenini bildiren rapor ilk bilimsel rapordur.

    Ülkemizde Adli Tıp eğitimi, ilk defa 1839 yılında II. Mahmut zamanında Mektep–i Tıbbiye-i Şahane’de ( Askeri Tıbbiye Mektebi ) “ Tıbb- ı Kanuni “ ismi altında okutulmaya başlanmıştır.

    Dersin ilk hocası Avusturya’lı Dr. C. A Bernard tır. İlk otopsi 1841 yılında CA Bernard tarafından yapılmıştır.

    1880 tarihli ilk Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu’nun 40 ve 41.maddeleri adli otopsi konusuna değinmektedir. 1920 yılında Büyük Millet Meclisi tarafından çıkarılan Tababet-i Adliye Kanunu çıkarılmıştır.

    Ülkemizde, Adli Tıbbın günümüzdeki yapılanması şu şekildedir:

    1. Tıp Fakültelerine bağlı Adli Tıp Anabilim Dalları

    2. Rektörlüklere bağlı Adli Bilimler veya Adli Tıp Enstitüleri

    3. Adalet Bakanlığı’na bağlı Adli Tıp Kurumu

    4. Sağlık Bakanlığına bağlı hastaneler ve sağlık ocakları

  • 16 Eylül - 22 Eylül

    SORUMLULUK

    Olayın incelenmesinin Kabul edilmezlik kriterleri nelerdir?
    Anayasa mahkemesinin karar verme yetkisinin olmaması
    Başvurunun isimsiz yapılması
    Başvurucunun başvuruyu geri çekmesi
    Başvuru için öngörülen süre kısıtlamasının sona ermesi
    Başvuru için öngörülen süre kısıtlamasının sona ermesi
    Başvurucunun kişi yönünden anayasaya uygun olmaması
    Başvurucunun zaman bakımından anayasaya uygun olmaması
    Başvurucunun erken yapılmış olması
    Başvurucunun kanunlar kapsamında yer alan tüm hukuk yollarını tüketmiş olmaması
    Anayasa mahkemesinin ilgili konu hakkında daha önce karar vermiş olması ve başvuruda yer alan beyan ve delillerin yeni bir karar için yeterli gerekçeleri savunmaması.

    Hukukçu veya doktorun hataları ve  sorumluluğu nelerdir?

    Ceza Sorumluluğu: Görev dışı uygulamalar nedeniyle kasdi fiillerdir. Görev yapmama, ihmal, görevi kötüye kullanma durumu değerlendirilir. Tazminat Sorumluluğu: Borçlar Kanununa göre zarar verilir. Zarar fiille ilişkilidir. Zarar tazminine yönelik değerlendirme neden sonuç bağlantısıyla değerlendirilir. Zarar bedensel ve ruhsal açıdan giderilir. Disiplin Sorumluluğu: İdare hukuku açısından incelenir. Mesleki Sorumluluk: Mesleki uygulama zararlarıyla ilgili değerlendirilir. İlgili Kanun maddeleri:

    Anayasa 17-20 (sır); Tıbbi deontoloji tüzüğü 4; Hasta Hakları Yönetmeliği 21

    Bilirkişilik: HMK’nın 266-287. maddeleri ve CMK’nın 62-73, TCK m 276.

    TCK 85,89; 90 (deney); 210 (genital muayene); 257 (resmi evrakta sahtecilik); 276 (görevi kötüye kullanma); 252 (rüşvet); 204 (gerçeğe aykırı bilirkişilik)

    TMK 24, 25; HMK 249.

    TBK 49, 58, 112.

     

     

    Sağlık Personelinin Yükümlülükleri şunlardır:
    1. İnsan Yaşamını Koruma Yükümü
    2. Meslek Kurallarına Uygun Davranma Yükümü (aydınlatılmış onam alma)
    3. Hasta Haklarına Özen Gösterme Yükümü
    4. Teşhis Koyma Yükümü
    5. En Uygun Tedaviyi Seçme Yükümü
    6. Malpraktisten Kaçınma, aldatmama, yanıltmama Yükümü
    7. Dikkat ve Özen Gösterme Yükümü
    8. Sır Saklama Yükümlülüğü
    9. İhbar Yükümü
    10. Dosya Tutma, Rapor verme Yükümlülüğü

    11.Bilgi ve deneyimini geliştirme yükümü

    Tıbbi uygulama hataları / komplikasyon ayrımını bazı

    örnekler üzerinden açıklamaya çalıştığımızda;

    1. Öngörülemez, önlemi yok

    Herhangi bir bilinen hastalığı, risk faktörü olmayan

    hastanın anestezi altında inguinal herni ameliyatı yapılı‐

    yor ve sonrası yatış verilen hastanın bir gün sonrası tabur‐

    culuğu sırasında ani ölümü, CPR rağmen ölüm, ani beklenmedik ölüm.

    İddia: hekim kusuru

    Otopsi raporu: derin ven trombozu kaynaklı akciğer embolisi.  

    Bilirkişi incelemesi ve Yargı kararı: Kusur yok.

    2. Öngörülebilir, önlemi yok

    Ateşli silahla bacağından yaralanan hastada açık tibia

    kırığı var. Tetanoz aşısı, antibiyotik vb. gereken tedaviler

    verilmiş, ilk gün içinde solunum arresti gelişiyor ve CPR’a

    yanıt alınamıyor, ölür olarak kabul ediliyor.  

    İddia; tıbbi uygulama hatası, basit özen dikkat eksik‐

    liği, tanı tedavi hatası

    Otopsi: Ölüm nedeni olarak yağ embolisi belirtilmiş.  

    Bilirkişi incelemesi ve Yargı kararı: Teşhis‐tedavi

    doğru, tıbbi müdahale yeterli‐kusur yok.  

    3. Öngörülebilir, önlemi alınmaya çalışılmış 

    Peptik ülser perforasyonu olan hasta hastaneye geç

    dönemde başvurur, ameliyatla midede onarımı yapılan

    hastanın batını yıkanır, antibiyotik tedavisi yapılır ancak

    hasta sepsis nedeniyle ölür.  

    İddia: hekim kusuru

    Bilirkişi incelemesi ve Yargı kararı: Teşhis‐tedavi doğru, tıbbi müdahale yeterli‐kusur yok.  

    4. Öngörülebilir, yeterli önlem alınmamış (önlenebilir nitelikte zararlı sonuç)

    Peptik ülser perforasyonu sonrası erken dönemde

    hastane başvurusu olan hasta;    ameliyatla onarım ve yıkama sonrası antibiyotik tedavisi alıyor, taburculuk sonrası ameliyat yerinden tekrarlayan akıntı ve ateşleri var,

    sonrasında hastaneye ölür olarak getiriliyor.  

    Otopsi: peritonit ve sepsis.

    İddia: hekim kusuru

    Bilirkişi incelemesi ve Yargı kararı: Kusurlu

    5. Beceri kusuru:  

    Laparoskopik kolesistektomi sonrası ilk kör girişte ani hipotansiyon ve ölür, otopside aort rüptürü bulguları.

    6. Bilirkişi incelemesi gerektirmeyebilecek durumlar

    Taraf hataları (yanlış  taraf göz eviserasyonu, amputasyonlar) Yabancı cisim unutulması

    Ameliyat alanı dışında oluşan zararlar (Hastanın düşürülmesi) gibi.

    • 23 Eylül - 29 Eylül

      Değer nedir?
      Bir şeyin arzu edilebilirlik inancıdır. Amaç değerleri pragmatik olup eşitlik, aile güvenliği, kendine saygı, sosyal itibardır.
      Araç değerleri ideal olup saygı, nezaket, sorumluluktur.
      Tanımlanmış değerler: dini, siyasi, iktisadi, sosyal vb..
      Değerler rehberdir. Soyutken çıkıp yargılama yoluna geçer. Kurumsllaşma aracıdır. İnsan eylemlerinin açıklanmasını sağlar.
      Adalet kavramını açıklayınız?

      Kişinin hak ve özgürlüğünü kullanmasını eşitlik çerçevesinde meşru yollarla kullanmasıdır. Farklılık durumunun yönetilmesidir. Toplumsal değer varlığın öncelikle korunmasına, geliştirilmesine yöneliktir. Evrenin işleyiş biçimine uygun süreç geliştirecek öngörü çerçevesinde seçimlerle karara uygun davranış gösterme bilgi, beceri ve tutum içinde olmak gerekir. Sezgi adaptivdir.

      Rawls adaletin zayıf durumda olan kişiyle ilgili fırsat eşitliği ve bundan yararlanma olasılığının artırılma gereğini savunur. En az avantajlı kişinin lehinedir. Nozick minimum devlet ilke gereğini belirtir. Edinim, aktarım, düzeltme ilkelerini savunmuştur. Locke, Rousseau ve Kant toplumsal sözleşme gereğini vurgular. Meşruyet ilkesinde yetkili ve yeterli hiyerarşik makamın liyakat gereğini yerine getirmesi söz konusudur. Fayda teoremine göre kişi ile toplum arasında gerekli, ölçülü, elverişli araç ve amaca uygun karar verilir. Arzu teoremine göre bireysel özgürlükler çerçevesinde sözleşmeye tabidir. Beklenti teoremine göre makul uygulanabilir istek geçerli ve güvenilirdir. Kayıp, kazanca göre daha fazla duygu yüklenilmesine yol açar.  Dürtü teoremine göre çıpalama, hazır buluşluluk, temsillilik çerçevesinde ötekinin istenen davranışı yapması sağlanır. Çatışan değerler dengelenmelidir. Drowkin’e göre karar eşitliğin önemine ve sorumluluğa göre vicdanidir. Faucault felsefi düşüncelerin eyleme aktarma gereğini savunur.

       

      Evrensel İnsan Hakları Beyannamesi

      Madde 1 – Onurda ve haklarda eşitlik

      Madde 2 – Ayrımcılık yasağı

      Madde 3 – Yaşama hakkı, kişi özgürlüğü ve güvenliği

      Madde 4 – Kölelik yasağı

      Madde 5 – İşkence ve aşağılayıcı muamele yasağı

      Madde 6 – Kişi olarak tanınma hakkı

      Madde 7 -  Kanun önünde eşitlik

      Madde 8 – Etkili bir hukuk yoluna başvurma hakkı

      Madde 9 – Keyfi tutma yasağı

      Madde 10 – Adil yargılanma hakkı

      Madde 11 – Masumiyet karinesi ve kanunsuz ceza olmaz ilkesi

      Madde 12- Özel hayatın gizliliği ilkesi

      Madde 13 – Seyahat özgürlüğü

      Madde 14 -  Sığınma hakkı

      Madde 15 – Vatandaşlık hakkı

      Madde 16 – Evlenme hakkı ve ailenin korunması

      Madde 17 – Mülkiyet hakkı

      Madde 18 – Düşünce, vicdan ve din özgürlüğü

      Madde 19 – İfade özgürlüğü

      Madde 20 – Toplanma ve örgütlenme hakkı

      Madde 21 – Katılım hakları

      Madde 22 – Sosyal güvenlik hakkı

      Madde 23 – Çalışma, adil gelir ve sendika kurma hakkı

      Madde 24 – Dinlenme hakkı

      Madde 25 – Yaşam standardı hakkı

      Madde 26 – Eğitim hakkı

      Madde 27 – Kültürel yaşama katılma hakkı

      Madde 28 – İnsan haklarının gerçekleşebileceği bir toplumsal düzende yaşama hakkı

      Madde 29 – Hakların sınırlandırılması

      Madde 30 – Hakları kötüye kullanma yasağı

    • 30 Eylül - 6 Ekim

      İş kazası: İşyerinde olacak, görevli olacak, mesaide olacak, amirin verdiği görevi yaparken kaza meydana gelecek ve zarar olacak. Zarar yoksa iş kazası değildir. Zarar muhakkak araştırılır.

      RİSK TEORİLERİ

      1)Tek faktör teorisi

      2 Enerji teorisi

      3)İnsan faktörleri teorisi

      4)Sistem teorisi

      5)Kombinasyon teorisi

      6)Epidemiyolojik teori

      7)Çok etken teorisi

      8)Domino etkisi

      BART( TEMEL RİSK DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTÜ)

      1-Düzeltici hareket etkinlikleri

      2-Önleyici bariyer kullanımı

      3-Kaza sonrası ortam düzeltimi

      4-Yara şiddetini azaltma etkinlikleri

      5 Yaralanma sıklığını azalma işlemleri

      6 Gelecekte düzenleme, nüks ve tolerans durumlarını değerlendirme şeklinde olur

      RİSK ANALİZİ

      İş güvenlik analiz

      Eğer varsa analizi

      Kontrol listesi risk analizi

      Matris

      Çok değişkenli analiz

      Hata ağacı

      Olasılık değerlendirme

      Güvenlik denetimi

      Olay ağacı

      Neden sonuç ilişkisi

      Emniyet kritik sistem

      Amacı kritik sistem

      İş kullanıcısı kritik olan sistem

      Güvenliği kritik sistem

      Görevi kritik sistem

      KAZA ANALİZİ

      Olası hata türleri ve etki analizi

      Güvenlik fonksiyon analizi

      Hata ağacı analizi: Bayesian Koşullu olasılık durumları değerlendirilir.

      Olay ağaç analizi: Olay sırası yazılır. Önemli hatalar belirlenir.

      Haddon’a göre iş kazası nasıl önlenir?

      Tehlikenin oluşmasını önleyiniz. Tehlikenin büyüklüğünü azaltınız.

      Var olan tehlikenin ortaya çıkmasını önleyiniz.  Tehlikenin kaynağından çıkış hızını ya da uzayda dağılım yönünü değiştiriniz. Tehlike ile tehlikeden korunması gerekeni zaman ya da mekanda birbirinden ayırınız. Tehlike ile tehlikeden korunması gereken arasına maddi engel koyunuz.

      Tehlikeyle ilişkili temel kalite değişiklikleri yapınız. Korunması gerekeni tehlikenin vereceği zarara daha dirençli hale getiriniz. Tehlikeyi hızla tanı ve uzaklaştırınız.  Tehlikenin oluşturduğu hasarı saptayınız. Zarar göreni dengeli duruma getiriniz, tedavi ve rehabilite ediniz.

      • 7 Ekim - 13 Ekim

        HAKSIZ FİİL: Hukuka Aykırı Fiil: Çoğu insan için kabul edilemez. Fiil kınanır niteliktedir. 2- Zarar: Kişi bundan dolayı toplumda ayıplanır.  3-Kusur: Sanığın kusurundan dolayı olay olmuştur. 4-İlliyet bağı: Bu fiilin etkisiyle sanık suç işlemiştir. Ceza indirim sebebidir. 

        MEŞRU SAVUNMA: Savunma saldırıyı durdurma amacıdır. Saldırı hukuka aykırıdır. Savunmanın saldırı devam ederken yapılmıştır. Savunanın yada üçüncü kişinin malına, şahsına karşı saldırının olması ya da yakın saldırı tehlikesinin belirgin ve kaçınılmaz olması gerekir. Kişi orantılı güç kullanmıştır.

         

        Neden sonuç ilişkisini açıklayınız?

        1. VARLIK: En az iki değişken vardır.

         2. ZAMAN UYGUNLUĞU: Birinci önce gelir.

         3. OLGUYA ÖZGÜN: Neden ve etki; olguya uygun zaman ve yerde

        belirtileri ile uygundur.

         4. MAKUL: Daima denk düşen tarzda veya zorunlu bağ tarzında ikinci

        olan durum gözlenir. Eşzamanlı olaylar ayırt

        edilmiştir.

         5. DEĞİŞKEN

         Neden: Bağımsız değişken, öncüller nedeni etkiler.

         Sonuç: Bağımlı değişkenlerle ilişkilidir. Bağımlı değişken

        ölçülebilir, kontrol edilebilir, ulaşılabilir,

        düzeltilebilir, öngörülebilir, hesap verilebilir

         6. ÖLÇÜLEBİLİRLİK: Bağımsız değişkenle uyumlu elverişli, gerekli,

        orantılı bağımlı değişken tanımlanır.

         7.OLAY: Yakın gerçek olaydır. Sınırları belirgindir. Bağımlı yapı

        açıklanmıştır. Örnek: “A şehirde” yerinde

        “A’nın şehirde olduğunu biliyorum”.

        8. ELEME: Makul diğer sebepler elenmiştir. Bazen doğrudur. Önerme her

        zaman, bazen yanlış ise geçersizdir.

        Ulaşılmaz, değerlendirilemez, kontrol edilemez özellik yanlış önerme

        için geçerlidir. Sıklık önadları, iyi-kötü,

        güzel-çirkin, açık, bilinen, bağlaç kelimeleri önermede anlamı sınırlıdır.

         Zorunluluk değil gönüllülük esastır.

         9. NADİR: Olay nadir ise dar manada yorumlanmıştır.

        • 14 Ekim - 20 Ekim

          Kötü haber verme teknikleri nelerdir?

          Kişi olayı kabullenemez.-Karşısındaki kişiyi suçlar. Ölümden karşısındakinin sorumlu olduğunu iddia eder. -Kendisini suçlama aşamasına geçer.Kendisine neden yanında yoktum diye sorar. -Öfkeye kapılıp yanlış tepkiler verir.Cinayet vakaları bu durumun sıklıkla görüldüğü yerlerdir.Polisin bu durumlarda olay yerini dikkatlice incelemesi ve lüzum olursa yardımcı olması gerekir. -Pazarlık dediğimiz dönemde kişi eşyaları saklamak isteyebilir.Meftanın odasına, kişisel eşyalarına karşı daha bir hassas olur. -Kişinin olayı kabullenmesi ortalama 5 ila 30 gün arasındadır.Yakın akrabası vefat eden en az 5 gün izin verilmesi buna binaendir. Bu süreçte, belediye tarafından cenaze defin belgesi hazırlanır ve mefta defnolunur.

          Krize müdahalede izlenecek adımlar nelerdir?

          1. İş birliği sağlanır. İş birliği müdahale yönteminin işleyişinin bir engele takılma olasılığını düşürerek daha fazla açık kapı imkânı sunar.

          2. Problem tanımlanır. Problemi tanımlamak müdahalede izlenecek yolları netleştirir ve çözüme ulaşmayı hızlandırır.

          3. Öncelikler sıralaması yapılır. Bu sıralama yapılırken önemliler en başa eklenir bu sayede müdahale esnasında en etkili şekilde nokta atışı yapma imkânı sunar. Bu sayede çözüm için en etkili yollar gecikmeden denenmiş olacaktır.

          4. Duygular soruşturulur. Problemin temelinde yatan içsel nedenler bazen dışsal nedenlerden daha çok problemin kaynağı olabilir. Bu nedenle temelde yatan duyguların çözümlenmesi bazen çok çaba sarf etmeden bizi doğru sonuca ulaştırır.

          5. Geçmişteki başa çıkma mekanizmaları araştırılır. Daha önce böyle bir durumla karşılaşılmışsa hangi mekanizmalar gelişmiş ve ne kadar çözüme etkili olmuştur bunlar araştırılır. Tekrar aynı hataya düşmeden daha sağlam bir metot geliştirilir.

          6. Alternatifler araştırılarak eylem planı gerçekleştirilir. Alternatifler eylem planının bir sorunla karşılaşması durumunda değerlendirilmesi üzerine araştırılır. Eylem planı kritik bir evrede başarısızlığa uğrarsa devreye girecek alternatif yollar gereklidir.

          7. Özel, pozitif, tekrarlanabilir, kolay, basit, uygulanabilir, erişilebilir, kabul edilebilir yöntemler önceliklidir.

          • 21 Ekim - 27 Ekim

            Suçlulukta savunma durumu nedir?

            Bastırma, inkar ve yaralanma, akilleştirme, şakaya vurma, yön değiştirme, duygusal soyutlama, yansıtma, telafi, yüceltme, hayal kurma, karşıt tepki oluşturma, saplanma.

            Yalan söyleme durumu?

            Kesin tespiti güçtür. Bununla birlikte bazı işaretlerden yararlanılabilir. Yalan söylenirken kişi çok konuşur. Dinleyeni pek dinlemez. Dikkatini kendine vermiştir. Eklentileri fazladır. Farklı zamanlarda farklı tanımlamalar yapar. Beden dili anlatımlarıyla uyumsuzdur. Kişi, yer, zaman, olay tanımlama uygunsuzluklarına dikkat edilerek yalan durumu düşünülür. Bunların gerekçede özelliği bellidir. İfade alırken açıklama istenir. Önceki konu ile uyumu sorulur. Varsayım durumu sorgulanır. Sebep kanıt ile akıl yürütülür. Köken kaynak sorunu belirgindir. Öneri ve sonuç kısmında seçenekler belirtilir. Bakış açısı ile farklılıklar düşünülür.

             

            • 28 Ekim - 3 Kasım

              KİMLİK TAYİNİ

              Kimlik teşhisi nasıl yapılır?

              1-kimlik sahtemi değil mi? Soğuk mührü var mı?

              2-Sahte ise iğfal kabiliyeti var mı?

              3-Fotoğraf uygun mu?

              4-Saç, alın, göz, burun, alt çene, dudak görünüşü kişi ile karşılaştırmada benzerlik durumu var mı?

              5-Cinsiyeti tutuyor mu?

              6-Fotoğraftaki ayırt edici özellikler (yara),  fotoğrafta da var mı?

              7-Yaşı uygun mu? İlk 25 yaş arasında omuz, el bilek, kalça radyografileri çekilmiş mi?

              8- Fotoğraftaki göz arası uzunluk, burun ölçüsü, dudak genişliği kişiye uygun mu?

               9-Ölü ise yeniden yüzlendirme yapılmış mı?

              10-Ölü ise biyolojik (DNA) analizi yapılmış mı?

              Kimlik tayini nasıl yapılır? nelerden yararlanılır?
              Kimliği bilinmeyen şahısların ölümü hallerinde kimlik tayini yapılır.
              Görünüşü: Fotoğraf çekilir. Ceseti tanıdığını iddia eden kişi yada kişilere gösterilir. Böylelikle tanınır.
              Yüzün görünüşü, anatomik uygunluk değerlendirilir.
              Parmak izi: Daha önceden alınan parmak izleri ile kıyaslanır.
              DNA analizi: Kişinin varsa önceki biyolojik materyalinin DNA sonucu ile kıyaslanır. Baba veya annesi ile DNA uygunluğu yapılır. Eğer çocuğu varsa onun DNA sı ile uygunluk incelemesi yapılır.
              Yeniden yüzlendirme: Kafa kemiği üzerine yumuşak doku kalınlığına uygun malzeme ile yüz şekillendirilir. Fotoşopa fotoğraf çekilir. Kişinin fotoğrafı bilgisayara yüklenir. Uygun anatomik yerler birbiri il çakıştırılarak uygunluk değerlendirilmesi yapılır.
              Radyografi: Yüz ön sinüs grafisi ile önceki grafi kıyaslanır. Omurga filmindeki kemik değişikleri anlamlandırılır.
              Hastalık: Durumunun ölene uygunluğuna bakılır.
              Cinsiyet: Kafa kemiği, pelvis kemiği incelenir.
              Yaş: İlk 25 yaşında omuz, dirsek, el bilek, kalça, diz, ayak bilek iki yönlü grafi çekilir. Kostadan yaş tayini yapılır.
              Boy: Kemik uzunluğu ile kişinin boyu formüllerle çıkarılır.
              Meslek: Kişinin mesleği saptanır.

              • 4 Kasım - 10 Kasım

                KANIT:

                Kanıt Nedir_?
                Hukuken çözülmesi gereken bir sorunun cevabının bulunmasını sağlayan yada gerçeğin geçerli ve güvenilir yöntemle anlaşılmasına yol açan belge,  görüntü veya bilgidir.
                Kanıtın kabul edilebilirlik koşuları nelerdir_?
                Kanıtlar hukuka aykırı elde edilmemelidir.
                Mantığa uygun ve güvenilir bir kaynaktan elde edilmiştir.
                Olayı temsil edici özelliği olmalıdır.
                Gerçekçi olmalıdır.
                Amaca göre inceleme yapma olanağı verir.
                Merak uyandıran kavramlar önceliğidir.
                Direk delil : 1-Hekim bilgisi 2-tanık beyanı 3-bilirkişi görüşü 4-yazılı belge
                Doğrudan delil:1-kanun 2-maddi emare 3-hal ve vaziyet
                Kanıtın kabul edilebilirlik koşuları nelerdir?
                Kanıtlar hukuka aykırı elde edilmemelidir.
                Mantığa uygun ve güvenilir bir kaynaktan elde edilmiştir.
                Olayı temsil edici özelliği olmalıdır.
                Gerçekçi olmalıdır.
                Amaca göre inceleme yapma olanağı verir.
                Merak uyandıran kavramlar önceliğidir.
                Direk delil : 1-Hekim bilgisi 2-tanık beyanı 3-bilirkişi görüşü 4-yazılı belge
                Doğrudan delil:1-kanun 2-maddi emare 3-hal ve vaziyet

                Geçerli ve güvenilirlik kıstasına bakılır: Güvenilirlikte genelleme yapılabiliyor mu? Kanuna(hukuki)uygun toplanmış mı? Olayı temsil ediyor mu? Diğer durumlardan ayırt edici özellik var mı? Güvenilirlikte bir başka kriter de dış müdahale ve değişimlere dirençli mi; yani o açıdan ne gibi özellikleri olduğuna bakılması gereklidir. Bu yüzden yalancı pozitif-yalancı negatif durumları yazılır.

                Yalancı pozitif ve yalancı negatif durumları üzerinden delilin niteliği mahkemede tartışılır. Bilirkişinin güvenilirliği test edilir. Kim olduğu önemli değildir; mahkemeyi bağlamaz.

                Geçerli olma özellikleri ise(Bilirkişi raporu hangi durumlarda geçerlidir?); İçeriği uygun mu?; yani  o olaya özgü ve hassas mı? MESELA: Şeker hastalığını inceleyelim:

                Kan şekeri yüksek ise, şeker hastasıdır; düşük ise, şeker hastası değildir.

                Yemekten sonra tetkik yaptırdıysa, kan şekeri yüksek çıkar. Hasta değildir. Burada yalancı pozitiflik söz konusudur.  Bu da sizi şaşırtır. Bu kanıt geçerli mi; diye şaşırtır. Onun için yeniden tetkik yaptırmak, yeni incelemeler yaptırmak gerekebilir.

                Kişi hasta olduğu halde kan şekeri normal çıkmış olabilir. Biz buna “Gizli Şeker Hastalığı” diyoruz. Yalancı negatifliktir. Laboratuar sonucuna güvenilmez.

                Bu iki durum 100 vak’ada 3 ila 5’i geçmez ve geçmemelidir. Bunun sayısı arttıkça geçerliliği ortanda kalkmaktadır.

                Daubert standartlarına göre delil için teknik çalışmanın olması gereken nitelikleri  şunlardır:  

                1. Tekniğin alan çalışması tamamlanmış ve kullanımı yaygındır. 

                2. Kullanımı kabul edilmiştir. 

                3. Geçerli ve güvenilir bilimsel yayınlar vardır. 

                4. Olası yanlış durumlar tamamlanmış ve istatistiki değerlendirme yapılmıştır. 

                5. Yöntemin teknik standart kontrolleri yapılmıştır.  

                • 11 Kasım - 17 Kasım

                  YARALAR

                  Kişi Neden şiddet uygular?

                  1-Güçlü olduğunu göstermek için

                  2-Pazarlık yapmak için

                  3-Taraftar toplamak için

                  4-Acındırma, destekleme, yardımlaşmayı önleme için

                  5-Taahküm kurmak için

                   

                  Şiddet anında ve sonrasında ne yapılmalıdır?
                  Sözel ve fiziksel şiddet uygulandığında karşılık verilmemelidir. Şahitler önünde tutanak tutulmalı yetkililere haber verilmelidir
                  a.       Şiddet anında ; çevredekilerden ‘önleme,düzeltme ve kontrol’ yönünde yardım kendiliğinden, istenilerek gerekeni yapar
                  b.      Hukukun üstünlüğü çerçevesinde işlem yapılacağı bunun gerekliliği bildirilir.
                  c.       Şiddetin çözümsüzlük olduğunu, bununla sorun çözülmeyeceği hatırlatılır.
                  d.      İddalaşmaya ara verilir.
                  e.      Şiddet sırasında öncelikli ‘yaşama hakkının korunması’ olduğundan mümkünse olay yanından uzaklaşılır.
                  f.        Güvenlik birimlerinden yardım istenir.
                  g.       Kaçınma durumu olmaması ve yakın ve gerçek durum halinde orantılı güç ile meşru savunma yapılır.  Şiddet sonrasında;
                  h.      Şiddet sonrası durum tespiti yapılır. Adli tıp anabilim dalından rapor alınır
                   i. İlgili kurum (Savcılık, İdare)ye bilgi verilir.

                   

                  • 18 Kasım - 24 Kasım

                    EKİMOZ: Ölü lekesinden ayırt edilme gereği: Çünkü ikisinin de rengi mordur. Ayırt edilmesi hususunda, kesit yapılarak inceleme yapılır. Ekimozun rengi farklı ise, farklı zamanlarda şiddet gördüğü düşünülür. Ekimozun şekli: Şekilli ekimozlar aletin özelliği gösterir. Ray şeklindeki ekimoz sopa ile vurulduğunu gösterir. Kare şeklindeki ekimoz topukla vurulduğunu gösterir. Yüzde Yonca yaprağı gibi bir görüntü tokat atıldığını gösterir.  Ekimozun Yeri: Ekimoz boyunda ise elle boğamaya teşebbüs; eğer öldüyse elle boğmadır. Bu etkili eylem değildir; bunlar elle boğmadır! Ekimoz memeler, dudakta üzerinde ise cinsel saldırı olabilir. Anüste ise makat yoluyla cinsel ilişki olabilir. Vajinada veya cinsel organ bölgesinde ise cinsel ilişki üzeriden işlem yapılır. Demek ki; ekimoz maksadı gösteriyor. Kolda ise burkma, sıkma; etkili eylemdir. Ekimoz derin ise geç gözükür. O yüzden ikinci kez muayene gerekir. Bir muayene günü olur bir de 3-5 gün sonra muayene yapılır. İkinci muayenenin sebebi, derin ekimozların görülmesidir; yani açığa çıkmasıdır. Derin ekimozlar işkence ile ilişkili olabilir. Derin ekimozların yeri: Eller, kalça, sırt bölgesi ve ayak tabanıdır. Bu bölgelere “Falaka Bölgesi” diyoruz. Falaka bölgelerinde ekimozlar hemen çıkmamaktadır. Onun için işkenceci memurlar falaka bölgelerine vurmaktadırlar. Göçmen Ekimoz: Göç eden ekimozdur.

                    Ölü lekesinden ayırt edilme gereği: Çünkü ikisinin de rengi mordur. Ayırt edilmesi hususunda, kesit yapılarak inceleme yapılır.

                    Ekimozun rengi farklı ise, farklı zamanlarda şiddet gördüğü düşünülür.

                    Ekimozun şekli: Şekilli ekimozlar aletin özelliği gösterir. Ray şeklindeki ekimoz sopa ile vurulduğunu gösterir. Kare şeklindeki ekimoz topukla vurulduğunu gösterir. Yüzde Yonca yaprağı gibi bir görüntü tokat atıldığını gösterir.

                    KESİCİ ALETLER VE BU ALETLERLE MEYDANA GELEN YARALAR

                    KESİCİ ALET YARALARI: Yara dudakları genellikle düzgün olmakla beraber kullanılan aletin keskin yüzünün özelliklerine bağlı olarak çentiklenmeler veya düzensizlikler olabilir. Yaranın her iki açısı da dardır. Yaranın boyu genellikle derinliğinden fazladır.  Olguların büyük çoğunluğunda sadece deri ve deri altı dokular etkilenir. Yara dudakları çevresinde ekimoz izlenmemektedir. Yara zemini düzgün ve kayık şeklindedir.

                                    Boğazlama olgularında; a. karotisler, v. jugularisler, n. vagus ve larinks zarar görmektedirler. İntihar olgularında, genellikle kullanılan el ile aletin bir kaç kez boyuna sürtülmesi sonrasında yara çevresinde görülen yüzeyel kesilere tereddüt çizgileri denir. Kullanılan ele göre yukarıdan aşağıya, arkadan öne, soldan sağa doğrudur. Genellikle ayakta yapıldığı için, kan şahsın göğsüne doğru akar. Cinayet vakalarında, kişinin korunmak için kesici aleti engellemeye-tutmaya çalışmasına bağlı olarak avuç içinde "savunma kesileri" görülebilir. Damar Açma; El ve ayak bilekleri, dirsek ve diz çukurlarındaki damarların kesilmesine “damar açma” denir. Enseleme yarası akıl hastalarında boyun ve ensenin birlikte kesildiği görülebilir.

                     

                    Kesici delici aletler: Aletin namlu, mahmuz, kabza kısımları bulunur. Vücuda sokulan kısmı namlu olup karın bölgesine sokulurken bastırılması ile namlu uzunluğundan derin yara bulunmasına akordion tarzı yara denilir. Aletin vücuda sokulurken çevrilmesi ile kelebekvari, T şeklinde, kuyruklu yara gözlenir. Namlunun bastırılmasına bağlı yara kenarında ekimoz gözlenir. Aletin kesici yüzeyinin tırtıklı olması halinde aletin teğet olarak cilde sürülmesiyle yara yüzeyinde paralel sıyrıklar görülür. Aletin yüzeyinde pas varsa vurulduğu kısma pas geçer. Bir odada aletin vücuda sokulma sayısıyla uygunluk gösteren paralel sıçrama tarzı lekeler gözlenir. Yara dudakları düzenli, derinliği fazladır. Aletin yüzeyinde bulunan is giysi ve yara üzerinde görülebilir. Genç yaşta erkeğin sıklıkla akranına suçunu gizlemek, dersini vermek, ekonomik, cinsel nedenlerle karnına, göğsüne sokulması söz konusudur. Kesici delici alet yaralanmasına bağlı akciğer parankim doku kesisine bağlı pnömohemotoraks, sağ kalp kesisine bağlı kalp tamponatı, büyük damar kesisine bağlı hipovolemik şoktan ölüm gözlenir.

                    Elin hipotenar, tenar kısımlarında, ön kol çevresinde gözlenen kesici alet yaraları savunma yaraları olarak bilinir. Olay yerinde delil kaybı önlenmesi için cesedin elleri kağıt poşetle kapatılarak otopsi mahalline gönderilir. Tırnak yatağında kan, kıl aranır.

                    Delici alet yaralanmaları: iğne, şiş, tığ, çuvaldız, çivi, tornavida, çuvaldız, firkete, toplu iğne, bız, pergel, törpü, eğe, bisiklet teli, ucu sivriltilmiş demir çubukları gibi aletler vücuda sokulduğunda yaranın derinliği boyundan çok fazla olup yırtık tarzındadır. Köşeli aletler yıldızvari yara oluşturur. Çocukların fontanallerden beynine veya göğüs ve karın boşluklarına batırılarak yaralar oluşturulur.

                    Hayvan yaraları: Hayvan türü, saldırı zamanı, saldırı süresi ve saldırı şekli sorun olduğundan insan ölümünde olay yeri incelenir. Hayvan öldürülerek otopsisi yapılır. Gastrointestinal sisteminde insana ait doku parçaları aranır. Diş izleri, pençe izleri ile yaraların uyumu tetkik edilir. Yarada iyileşme belirtileri saptanır. Hayvan deney kuralları etik kuruldan izinle yapılması başka yöntemle inceleme yapılması, az hayvan kullanılması ve hayvanın yaşam ortamının iyileştirilmesidir.

                    Künt cisim yaraları: Kişinin kafasına künt cisimle vurarak öldürme durumunda yara dudakları düzensiz, üzerinde ekimoz ve bazen yabancı cisim olan parçalı yara altında kırık hattı ve epidural veya subdural kanama gözlenir. Kafa akselere (taş vurarak, çarparak), deselere (düşerek, trafik kazası), deformasyon (şekli bozularak) yaralanır. Sıyrık ölüm esnasında olması halinde kahverengi renkte, sert olup parşömen plaka adını alır. Vurulan cismin şekline uygun olarak gidiş yönü istikametinde sıyrık gözlenir. Yaranın bittiği yer epidermisin kaybının olmadığı yerdir.  Ekimoz mor renkte olduğundan ölü lekeleri ile karıştırıldığından dolayı kesit yüzeyinde silmekle çıkmayan morluk belirgindir. Vurulan cismin şekli ve temas ettiği yüzey özelliğine göre şekilli ekimozlar gözlenir. Ekimozun elin ulaşamayacağı yerde olması, farklı renkte gözlenmesi kasıtlı fiilleri akla getirir. Anüsü çepeçevre saran ekimoz, sıyrık, yırtık veya yırtık nedbesi anal cinsel ilişkiyi gösterir. Meni veya kayganlaştırıcı madde tespiti ile kesin karara varılır. Boyun bölgesinde sıyrık ve ekimozların oval tarzda olması elle boğmayı akla getirir. Oval tarzda sıyrık ve ekimozlu yara ısırık izini düşündürür. Kesici ezici aletler vücuda vurulduğunda sıçrama tarzında lekeler odada gözlenir. Kırıkla beraber yara dudakları düzenli veya düzensiz ekimozludur. Bazen doku yitiklerine yol açar.

                    • 25 Kasım - 1 Aralık

                      Ateşli silah yaraları: Aksi ispat edilene kadar kadında bulunan ateşli silah yaraları cinayet olarak düşünülür. Giriş deliği kafada iç laminada kırığın fazla oluşundan da yararlanılır. Vurma halkasının şekli atış istikametini gösterir. Vurma halkasının geniş ve silinti şeridinin fazla olduğu kısımdan dar açıyla atıldığı düşünülür. Çıkış deliğinin çapı genellikle girişten büyüktür. Yara dudakları girişte içe doğru, çıkışta dışa doğrudur. Kenarlarında dışarıya çıkmış kemik ve doku artıkları bulunan delikler çıkış deliği olarak düşünülür. Anahtar deliği tarzındaki ateşli silah yaralarında çıkış yönünde kemikte kırık fazladır. Atış istikameti yukarıdan aşağıya arkadan öne olma durumu sıktır. Atış uzak mesafeden yapıldığında giriş deliği çevresinde sadece vurma halkası olur. Bitişik atışlarda kemik üzerinde barut kakması, alev yanığı, is görülmesi hoffmann maden çukuru olarak bilinir. Yakın atışta barut taneleri, alev ve is ara hedef yoksa cilt üzerindedir. Ara hedefler sıklıkla cam, saç, elbise, gözlük camı olduğundan dolayı barut ve is açısından bunlar tetkik edilmek üzere laboratuara gönderilir. Birden fazla kırık varsa kırıkların kesiştiği bölgeye bakılır. Devam eden kırık hattı olan atış ilk atıştır. Küçük uzantılar gösteren lekelerin bulunduğu odanın olduğu bölge kişinin yaralandığı alandır. Av tüfeği ile yapılan atışlarda saçma taneleri bir metreye kadar toplu giriş yaptıklarından, tek giriş deliği olur. Tapa 5 metreye kadar yapılan atışlarda vücutta bulunur. Yanmış, çürümüş, tedavi görmüş insanların röntgen filmlerinde saçma tanelerinin geniş alana dağılması bilardo topu saçılma etkisiyle gözlenir. Küçük uzantılar gösteren kan lekeleri gözlenmesi halinde ölenin ölüm yerinin buraya yakın olduğu düşünülür. Silah genellikle olay yerinde değildir. Olay yerinin değiştirilmesi, delillerin özellikleri bozulması veya yok edilmesi sıktır.

                      450-1800 m/sn hızla seyreder. Şok dalgaları, fragmantasyon, ara hedef, atış istikameti. Mermi çapının kırk misli kadar geçici kavite oluşturur. 1. Dokunun esneme, özellikleri.

                      2. Çarpan merminin çapı, tasarımı, birleşimi.

                      3. Doku esnekliği, yoğunluğu, direnci.

                      Yanıklar: Elin ulaşamayacağı yerde düzensiz şekilli, farklı değerde yanık derinliği gözlendiği durumlarda cinayet düşünülür. Haşlama yanıklarında simetrik yanıklar özellikle çocuklarda kasti fiiller sebebiyle olur. Ütünün şekli vücutta gözlenebilir. 

                      Yüksekten düşme:

                      Yüksekten iterek öldürme halinde itilen yerde lifler bulunabilir. Buradaki cisimler üzerinde eğilme ve kan lekeleri bulunabilir.

                      Açlık ve susuzluk: Görme bozukluğu, ışığa aşırı duyarlılık gibi bulgularla, değişik düzeylerde amnezi, dizarti, denge ve koordinasyon bozukluğuna bağlı yürüme güçlüğü, periferik nöropati görülür. Vernike Korsakof’da ağır düzeyde hafıza kaybı ve psikoz bulguları gözlenir. Travma sonrası stres bozukluğu ve depresyon izlenir. Sıvı, tuz, şeker ve B vitamini alınması önemlidir.

                       

                      Kesici alet yaraları ile cinayeti açıklayınız?

                      Yara elin ulaşamayacağı yerlerde; mesela sırtında, bacaklarda, arka kısımlardadır. Birden fazla yara bulunur. Alkol, uyutucu, uyarıcı madde vücutta sık tespit edilir. Alet ortada yoktur. Yaranın derinliği fazladır, yara dudakları düzgündür.

                      Vurkaç olay analizini yazınız?

                      Ölenin, yaralananın veya varsa aracın fotoğraflanması yapılır. Şahit var mı soruşturulur. Oto tamircilerinden tamir edilen araçlarla ilgili kayıtlar incelenir. Mobese kayıtları incelettirilir.

                      Yaralı veya ölen üzerinde yaraların şekli, büyüklüğü, yeri kaydedilir. Gerekli durumlarda boya analizi, yara oluş mekanizması açısından laboratuar tetkikleri incelenir. Asliye Hukuk Mahkemelerinde dava izlenir.

                      Kundaklama:

                      Sigortadan para çekecek birinin insan öldürme durumu araştırılır.  Buna göre kişi sorumluluk sigortası yaptırdığı takdirde kasten insan öldürme suçunu işlediği için sigortacı sigortalının bu fiilinden kaynaklanan zararı karşılamayacaktır. Hayvanlar ahırdan çıkarılıp yakılır.

                      Kafatasına sert cisim vurarak kırılıp, öldürüldükten sonra yakılabilir. Ateşli silahla öldürüp yakanlar da vardır. Bazen cesedi çürütürler. Parçalayıp yakarlar. Hayvana yediren de görülebilir. Cesedin röntgenle görüntüsü alınır. Kimlik tayini, ölüm sebebi, ölüm zamanı tetkik edilir.

                      • 2 Aralık - 8 Aralık

                        Yaranın Ağırlığı Neye Sınıflandırılır ?
                        Basit tıbbi müdahale

                        Yaşamsal tehlike

                        Yüzde sabit iz

                        Silah kullanılmış mı? Vahim silah mı?

                        Aile içi şiddet mi?

                        Yaralama fiilinde raporda belirtilen hususların hukuki değerlendirmesini yapınız?

                        Yaşamsal tehlike göre sınıflandırılır ona cezai yükümlülük uygulanır.
                        Basit tıbbi müdahale ile yara giderilirse takibi şikayete bağlıdır. Savunma ve saldırıda kullanılan silahla işlenirse ceza artırılır ve kamu davasına girer.

                        Yara raporlaması. yara yeri, uzunluğu, eni, derinliği, açıları, kuyruğu, yaşı, hangi aletle yapıldığı ve yaranın ismi değerlendirilip belirlenir.

                        Etkili eylemde raporda yazılması gereken hadiseler; yani yaralama fiillerinde yazılması gereken durumlar nelerdir?

                        YAŞAMI TEHLİKEYE SOKULMASI: Kafatası kırıkları, kafa içi yaralanma bulguları, göğüs ve karın boşluğuna etkili yaralanmalar, glaskow koma skalasının 8 ve altında olması, ilk üç servikal vertebra kırığı, medulla spinalis yaralanmaları, iç organ veya büyük damar yaralanmaları, % 20 den fazla 2 derece, %10 dan fazla üçüncü derece yanıkları, elektrik çarpması, solunum-dolaşımı etkileyen zehirlenmeler.

                        BASİT TIBBI MÜDAHALE İLE GİDERME: Sıyrık, ekimoz, parçalı yara, hematom gibi basit tıbbi tedavi ile giderlen yaralar için verilir.

                        DUYULARDAN VEYA ORGANLARDAN BİRİNİN SÜREKLİ İŞLEVİNİ ZAYIFLAMASI/YİTİRİLMESİ:Duyu veya organların anatomik veya fonksiyonel fonksiyonunu % 10-50 kaybetmesi işlevin sürekli zayıflaması iken; %50 den fazla yitirilmesi işlevin yitirilmesidir. Bazı durumlarda yaralanma tedavisi bittikten sonra (18 ay) rapor vermek uy

                        YÜZ: Kişiye karşıdan bakıldığında saçlı deri hizaları, kulaklar dahil kulakların arkasından inen dik çizgilerin klavikula kestiği yerlerden fossa jugularisten klavikulaya yatay çizgilerle sınırlanan alandır. Yara iyileştikten sonra (bazen 6 ay sonra) gün ışığında 1-2 metreden bakmakla yüzün doğal görünümünü etkileyen değişiklikler yüzde sabit iz iken; mağdurun tanınmayacak derecede yüzünün bozulması yüzün sürekli değişikliğidir.

                        Kırığın Hayat Fonksiyonlarını Etkilemesi: Hafif (1), Orta 2-3; Ağır 4-5-6 Etkilemeyi Gösterir.

                        Konuşmanın Sürekli Zorluğu/Konuşma Yeteneğinin Kaybı

                        Gebe Kadında Çocuğun Vaktinden Önce Doğmasına, Düşmesine Yol Açma

                        İyileşme Olanağı Bulunmayan Veya Bitkisel Hayata Girmesine Yol Açan

                         

                        Silahla işlenmiş mi, silahla işlenmişse vahim silah mı? Eğer silahla işlenmişse, insan öldürmeye teşebbüsten mi; yoksa etkili eylemden mi işlem yapacağım?, Diye bu hususa çok dikkat edeceksiniz ve kişinin sağlık durumunu bu yönde izleyeceksin. Ölürse veya sakatlık olursa hemen işle yapayım, bunlar ölürse otopsi şart, diyeceksin. Çünkü silahla işlenmiş. Ne olursa olsun silah varsa ve insan öldürmeye teşebbüs vara otopsi endikasyonu konulmalıdır.

                        Kamu görevlisini veya aile fertlerinin birbirine uyguladıkları şiddet: Kamu görevlisinin önemli olmasının sebebi, cezayı artıran unsurdur. Aile içi şiddet olmasının önemi ise, insanların en kolay, en rahat suç işleyeceği yerine evi olmasıdır. Evden sonra okul gelmektedir. Bunlar direk soruşturulan konulardır. Bu yüzden önemlidir. Şikayetçi aranmadan işlem yapılır.

                        Yaralama raporu TCK m.86/87/88’e göre rapor nasıl değerlendirilmeli?  

                        1) Kişinin kimliği hem raporun alt kısmında hem üst kısmında doğru tanımlanmalıdır. Yanlış bilgi verilirse olay çözümlenemez, kimlik tayini iyi yapılmalıdır.

                        2) Giriş cümleleri adli tıp uzmanının konuyu iyi anlayıp anlamadığını gösterir. TCK m.32’ye uyar mı, işlemiş olduğu fiili anlayabilme yeteneği var mı sorularına cevaben rapor yazılır.

                        3) İfadelerle yara yeri uygun mu doğru tarif edilmiş mi diye bakılır.

                        4) Yranın uzunluğu, genişliği, derinliği, yara uzunsa kesici alet yarası, yara derinse delici alet yarası olma ihtimalidir. Bunlar yaranın etkilediği organları ve amacı gösterir. Örneğin boyunda ekimozların varlığı elle boğulmanın işaretidir, anüste ekimozlar anal cinsel saldırıyı gösterir o zaman da cinsel saldırı araştırması yapılır.

                        5)Yara dudakları düzgünse kesici aletler, düzensizse künt cisimler akla gelir.

                        6) Yaranın kuyruğu ve açısı var mı, varsa kesici aletler akla gelir. Yaranın kenarında tereddüt çizgileri varsa intihar ya da intihara kalkışma, savunma yaraları varsa akla cinayet gelir.( siper pozisyonu alındığında o kısımlarda meydana gelen yaralar)

                        Tereddüt çizgileri; yukarıdan aşağıya, arkadan öne, soldan sağa görülür.

                        7) Yaranın adı yazılmış mı ona bakılır, yani kesici alet yarası, delici alet yarası, parçalı yara, ekimoz, ateşli silah yarası gibi. Vahim silahla işlenirse ceza daha da arttırılır.

                        (Özel sorulara cevap verilmez. Özel hayatın gizliliği) ( kesi diye bir yara adı yok). Yaşamsal tehlike; yaralanmaya bağlı solunum, dolaşım ve sinir sisteminin etkilenmesi ve sonrasında ölme durumuyla karşı karşıya kalmaktır.

                        Estetik kusur; hukuk mahkemelerince değerlendirilir, ceza ile ilgisi yoktur, tazminata esastır. Maddi ve manevi değerlendirme yaparken estetik kusur gereği değerlendirme yapılır.

                        Ölüde inceleme yapılırken canlıyken mi yapılmış cansızken mi yapılmış ona bakılır̽. Ölüye yapılan yaralar ölüye hakaret ya da takibata gerek yoktur ifadeleri ile biter. Canlıyken yapıldıysa öldürme ya da yaralama hükümlerine göre değerlendirilir. Entomoloji; böcekler üzerinden inceleme yapılabilir. ▪Nöropsikiyatrik muayene; ‘’alkol tesiri altında mı’’ muayenesinin yapılabilir.

                        Kırığın hayat fonksiyonlarını etkileme düzeyi: 1-6 puan üzerinden verilir.

                        Duyu veya organlardan birinin fonksiyonlarının azalması ya da yitirilmesi

                        Bu fonsiyonların %20 ile 50 arasında fonksiyon azalması, %50’den fazla ise fonksiyon yitirilmesidir.

                        Gebe kadına fiilin işlenip de bebeğin erken ya da ölü doğmasına yol açmak. Erken doğarsa 5 yıl, ölü doğarsa 10 yıl cezası var.

                        Gebe kadına karşı fiil işleme; bebek ya doğar ya da ölü doğar, annede de bebeğe zarar verecek bir hastalık yoksa (iyileşmesi imkansız akıl, beden hastalığı, felç etmek)

                        ▪ Alkol uyarıcı madde: Failin nasıl cezalandırılması gerektiğine ilişkin konulardır.

                         

                        • 9 Aralık - 15 Aralık

                          CİNSEL SALDIRI, CİNSEL İSTİSMAR, TACİZ

                           

                          Hukukta Cinsellik Kavramını açıklayınız?

                          Kadın erkek eşitliğini içerir.

                          Cinsel eylemin cebir, tehdit ve hile ile olmaması gerekir. Eğer ortada tehdit varsa karşıdakinin ruh dengesi, fiziksel yakınlığının uygunluğu ve elindeki araçlara bakmak gerekir.

                          Ensest olguları: Anlamamıza yardımcı olacak bazı noktalar vardır; Ensest vakalarında anlatılanlar sıralı, düzgün ve tutarlı. Kullanılan kelimelerin betimlenmesi istenebilir. Bu ciddi bir ipucu olabilir.

                          Cinsellik Sonrası Bulgular

                          Mağdurdan hiç ifade almadan olaydan hemen sonra mağdurun adli tıpa getirilmesi gerekmektedir. Mağdurun muayenesine bakarsak;

                          Frotti ile öpme izi alınır (Meme, dudak, yanak vs.).

                          Ağız çalkantı suyu ile meni var mı yok mu bakılır.

                          Kan/idrara bakılarak alkol ya da zehirli madde araştırması yapılır.

                          Gebe olup olmadığına bakılır.

                          Cinsel temasla geçen hastalıkların varlığı araştırılır. (İnkübasyon yani kuluçka süresi önem taşır.)

                          Cinsel saldırıda araştırılması gereken hususları belirtiniz.

                          15 yaşından küçük olacak. Uyutucu, uyarıcı madde verilmiş mi? Cinsel temasla geçen bulaşıcı hastalığı var mı? PTSB’si var mı? bunlara bakılır.

                          Cinsel saldırılarda çocuk düşürmenin durumlarını açıklayınız.

                          10 haftaya kadar rızalı, 10ila 20 hafta arasında delil toplama, hakime bildirme şartıyla kadının istemesi hainde düşük yaptırılır. Haftası kaç hafta olursa olsun, anne yaşamını tehdit eden bir durum veya bebeğin yaşamasını ciddi bir şekilde engelleyen, kuşaklararası geçmesini sağlayan bir hastalığın varlığında kürtaj yapılır.

                          Bebek öldürmeleri açıklayınız.

                          Bebeklerin öldürülme sebebi, güçsüz olmalarıdır. En sık kullanılan bebek öldürme yöntemi kendi halinde, soğuğa terk etmektir. CMK md.88’i yazmanız gereklidir. 28 haftadan itibaren bebek yaşama kabiliyetine sahip olur.

                          Cinsel saldırıda cezayı arttıran durumlar nelerdir?

                          Çocuklarla cinsellik (15 yaşından küçük)

                          -Silah zoruyla olursa

                          -Birden fazla kişiyle yapılırsa

                          -Failin durumuyla ilgili (CYBE)

                          -Mağduru öldürür ya da yaralarsa

                          -Mağdurun hastalığı varsa (akıl hastalığı vb.)

                          İş yerinde amir, öğretmen ise

                          Cinsel ilişki kurması yasak kişiyse (Anne veya baba ile çocuk cinselliği)

                          Mağdura zorla, tehditle, kandırarak, ikna ile ilaç, uyuşturucu madde vermişse)

                          ÖRNEK TOPLAMA BECERİSİ (CMK m 75)

                          1)            Mahkeme veya savcılığın talep yazısı okunur.

                          2)            Mağdur gülümseyerek karşılanarak olay hakkında bilgi alınır.

                          3)            Mağdurdan örnek toplama yönünde aydınlatılmış onam çerçevesinde izin alınır.

                          4)            Mağdurun ve lezyonlarının fotoğrafı çekilir.

                          5)            Materyal olaydan sonraki mümkün olan en kısa sürede alınmalı.

                          6)            Mağdur giysilerini değiştirmeden, mümkünse miksiyon veya olayına göre defekasyon yapmadan inceleme için başvurması sağlanır.

                          7)            Elbiseler ıslak ise kurutularak kağıt torbalara konulur.

                          8)            Uç kısmında pamuk sarılı çubuk serum fizyolojik ile ıslatılır.

                          9)            Isırık - emme izi ya da vücuttaki lekeli kısım üzerinde çubuk döndürülerek sürtülür.

                          10)         Yere beyaz kağıt sererek kişi giysilerini bunun üzerine çıkarır. Varsa kılların kağıt üzerine dökülmesi sağlanır. Pubik kılları taranır. Kağıt üzerine düşen kıl pensle alınarak zarfa konulur.

                          11)         Ağız çalkantı suyu gerekli ise toplama kabı içerisine doldurulur.

                          12)         Tırnak makası ile tırnaklar ya da törpü ile tırnak parçaları petri kutusuna alınır.

                          13)         Çubuk vulva, perine ya da gerekli ise anüs çevresinde döndürülerek sürtülür

                          14)         Himen yırtık ise vajinaya spekulum takılarak sürüntü, arka forniks, üst ve alt duvardan alınır.

                          15)         Spekulum konulamıyorsa bir doktor mağdurun labium majuslarını öne-yana doğru çekerek vajinanın görünmesini sağlar. Diğer hekim çubukla sürüntüyü alır.

                          16)         Bakteriyolojik inceleme için steril kültür çubuğu ile örnek alınabilir.

                          17)         İki ayrı steril EDTA’lı enjektöre intravenöz 10 ml kan alınır. İdrar toplama kabına idrar toplanır. Şeffaf, bir kere kullanılıp atılan önceden paketlenmiş idrar toplama kapları kullanılmalıdır. İdrar iki ayrı kaba bölünür.  Kan ve idrarlardan biyolojik ve gerekli ise toksikolojik analiz yapılır. İlk kapların inceleme sonrası itiraz yoksa, ikinci örnek kaplar imha edilir.

                          18)         Gebelik testi ve cinsel temasla geçen hastalık yönünden kan ve idrarda inceleme yaptırılır.

                          19)         Karşılaştırma için gerekiyorsa 5-10 adet kıl, mağdur canlı ise makasla keserek, ölü ise pensle koparıp, alınarak zarfa konur.

                          20)         Etiketleme, işaretleme ve numaralandırma sonrası mühürlenerek istem yazısı ile birlikte koli kuryeyle laboratuara gönderilir.

                          • 16 Aralık - 22 Aralık

                            TANATOLOJİ

                            Ölüm anında yas sürecinden ne anlamaktasınız ?
                            İnkar dönemi
                            Öfke dönemi
                            Suçlama suçlanma dönemi
                            Pazarlık evresi
                            Kabullenme evresi
                            Diğer durumlar.

                            Ölüm tanımlaması

                            1-Gerçek ölüm: sinir, solunum ve dolaşım sisteminin tamamen, sürekli ve geriye dönüşümsüz durmasıdır. Erken dönemde tüm kaslar gevşer, ölünün yüzünde anlamsız bir ifade olur. Ölü lekeleri, ölü katılığı, ölü soğuması, çürüme ölüm belirtilerindendir. Ölünün otopsi öncesi ve gömülmesinde gerçek ölüm tanımlaması gerekir. Ceset çürüdüğünden ölü bedeni bağışlanarak kadavra olarak kullanıma kolaylık sağlayıcı kültürel gelişim düşünülebilir.

                            2-Yalancı ölüm: sinir, solunum ve dolaşım sisteminin kısmen veya geçici durmasıdır. Bebekler, çocuklar, elektrik yaralanması, yıldırım çarpması, asfiksi, zehirlenme hallerinde yalancı ölüm olabileceğinden yeniden canlandırma işlemi yirmi dakikaya kadar sürdürülebilir. Terminal dönemde kişinin tedaviye katılma  ve son günlerini planlama hakkı vardır. Terminal dönemde canlandırma istemeyen kişilere resusitasyon yapılıp yapılmama duruma hekime bağlıdır. Öncelikle muayene eden kişi güvenlik tedbirleri çerçevesinde varsa tehlikeli koşulların önlenmesinin sağlar. Örneğin; karayolunda yatan şahıs yol kenarına çekilir.  Yatmakta olan kişiye yardıma ihtiyacı olup olmadığı sorularak sinir sistemi muayene edilir ve yardıma ne şekilde yön verileceğine karar verilir. Söylenen söze yanıt vermiyorsa ağrılı uyaran ile tepkisi değerlendirilir. Üst göz kapağı yukarı çekilerek göze ışık gelmesi sağlanarak, göz bebeğinin küçülüp küçülmediğine bakılır. Solunum sistemi açısından göğüs kafesinin hareketine bakılır, dolaşım sitemi açısından avuç içi pembeliğine bakılır. Parmak ucuna bastırıldığında beyazlık oluşur. Basınç kaldırıldığında pembelik gözlenir. Radial arter ve Karotis arteri palpe edilerek atım sayısı ve düzeni kaydedilir. Buna göre A-B-C-D-E uygulanır.

                             

                            Airway: ağız ve burun çevresindeki tükürük, kusmuk, yabancı cisimler temizlenir.

                            Breath: 5 saniyede bir ağız çevresine üflenir.

                            Circulation: iki meme başını birleştiren hayali çizginin orta hattı kestiği bölgeye, dakikada 100 kompres olacak şekilde ritmik kalp masajı yapılır.

                            Disability: kırık açısından şüpheli bölgeler(özellikle boyun) hareket ettirilmez.

                            Enter: damar yolu açılarak %5 Dekstroz verilir.

                             

                            3-Agoni: can çekişme döneminde tansiyon arteriel, solunum düzensizliği gözlenir. Gözyaşı gelmesi acı çektiğinin zannına yol açar. Öncelikle görme duyusu kaybolduğu için agonideki kişi ışığın yakılmasını ister. İşitme duyusu en son bozulduğundan yanında ölü gömme süreci ile ilgili bilgiler konuşulmamalıdır. Bu dönemde hukuki tasarrufta bulunması ile ilgili değerlendirme sorunu açısından kıyaslama ve düşünce ile ilgili gözlemler kaydedilmelidir. Agoninin ne zaman başladığı ve bittiği ile ilgili süre tartışmalı olduğundan hasta müşahede ve tedavi kağıtlarına kayıt düşülmez.

                             

                            4-Beyin ölümü: nörolog, nöroşirurjen, anesteziyolog ve kardiyolog oy birliği ile beyin ölümü teşhisini koyar. Metabolik hastalık, hipotermi gibi geriye dönüşümlü olumlu prognoz gösteren işaretler yoktur. Kişinin sinin sistemi çalışmadığından hiçbir uyarana cevap alınmaz. Solunum yapma işlemi mekanik ventilatöre bağlıdır. Doku alınması ve saklanmasına dair kanun çerçevesinde vasiyet üzerine, ölünün yakınlarının rızası ile doku ve organlar alınarak başkasına nakledilir. Ceset üzerinde değişiklik göstermeyen kornea gibi dokular aksine vasiyet yoksa alınabilir. Cinayet olgularında delil tespiti yapılarak, Cumhuriyet Savcısına bilgi vermek koşuluyla yara bulunmayan doku ve organlar alınabilir. Persistan vejetatif state denilen beyin korteks ölümü yıllarca sürebilir. Tedavinin, çürümenin, ceset yakmanın, gömmenin, suya atmanın delilleri yok etme yönü değerlendirilir.

                            5- Hücresel ölüm: sinir hücreleri dolaşım durduktan sonraki 5 dakika içerisinde fonksiyonunu yitirdiğinden ilkyardım işlemleri bu sürede öncelikli yapılmalıdır. Böbrek yarım saat kadar; cilt hücreleri, spermatozoa ve ovum 2 gün kadar canlı kalabilir. Pupilla midriatik ilaçlara 3 saat kadar yanıt verebilir. Saç ve tırnaklar ölümden sonra uzamaz.

                            ÖLÜM SEBEBİ RAPORLAMASI

                            Amaç:

                            Ölüme doğrudan yol açan hastalığı belirlemektir(Satır Ia). Ölümü kolaylaştıran, hızlandıran unsurlar varsa belirtilir (Satır Ib,Ic,Id). Ölüm üzerine etkili olmayıp da kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyen hastalıklar bölüm II’ye kaydedilir.

                            Doğrudan ölüme sebep olan hastalık ya da durum: 

                            Satır I (a)’ya,en son ölüm nedenini belirtilir. Örneğin doğrudan  ölüme neden olan hastalık veya komplikasyon bu satıra yazılacaktır. Eğer satır I(b), satır I(c), satır I (d)’ ye yazılan neden, başka bir rahatsızlık veya hastalıktan kaynaklanıyorsa bildirilir. Patoloji tanılarına öncelik verilir.

                            Bölüm II’ye ölüme katkıda bulunan diğer önemli hastalık veya durumlar yazılır.

                            Örnekler: Bakteriyel pnömoni (Haemophilus influenzae) I(b) Kızamık

                            Pulmoner emboli   I(b)Sol uylukda derin ven trombozu

                            Mide içeriğinin aspirasyonnu sonucu asfiksi I(b-c) Serebellar kanama- Hipertansiyon

                            II. Konjektif Kalp yetmezliği

                            Peritonit I(b) Duodenum perforasyonu

                            Pneumocystis carinii pnömonisi-  I(b) HIV enfeksiyonu.

                            Bronkopnömoni -Vertebral kolon boyunca karsinomatoz metastazlar-Bilinmeyen primer tümör

                            Hipovolemik şok-Uterus hemorajisi - Tamamlanmamış spontan düşük 

                            Akut pulmoner ödem  Noduler pulmoner silikoz

                            Aşırı dozda metadon, benzodiazepine ve eroin-Eroin bağımlılığı

                            Ani bebek ölümü sendromu

                            Künt kafatası kırıkları ile birlikte beyin zarı kanaması ve yaralanması-Trafik kazası

                            Beyin zarları kanaması ve beyin yaralanmasından- Penetran ateşli silah yaralanması (cinayet)

                            Ası sonucu meydana gelen mekanik asfiksi-Depresyon (İntihar)-Tespit edilen 120 mg/dl alkolün ölüm üzerine etkisi olmadığı, cinsel ilişkide bulunduğuna dair bulgu tespit edilmediği

                             

                            Hipostatik pnömoni - Sol femur boynunun kırılması (pin takılmış)-Evde Düşme (kaza sonrası)

                            Akut alkol entoksikasyonu (kan alkol düzeyi % 312 mg/dl)

                            Olay Yeri inceleme: Genel bilgiler: Olay yeri çevrilerek giriş engellenir. Olay yerine ilk gelen saati kaydederek, hava koşulları açısından gökyüzünün durumunu kameraya çeker. Güvenlik açısından yetkililere belli yerden giriş güzergahı hazırlanır. Kapıların açıklığı, konumu, kilitli olma özelliği, ışıkların, panjur ve abajurların açıklığı, evin düzeni, gazetenin yeri ve tarihi, oda sıcaklığı kaydedilir. Öleni en son gören mutlaka belirlenir. Gönderilen örnek lif, kıl ayrımı; kıl ise insana, hayvana aitliği; vücudun neresinden düştüğü-koparıldığı, kime ait olduğu araştırılır. Meçhul failin olay yerine geliş veya girişi, çıkış veya kaçtığı güzergâh mahalde saptanmaktadır. Delil ve eşya davranışları, konumları, mesafe olarak uzaklıkları, bütünsel olarak neyi ifade ettikleri açığa çıkartılmaya çalışılmaktadır. Hırsızlık yapılmış süsü verildiğinden evdeki kayıp eşyanın yeri ve nitelikleri saptanmaya çalışılır. Bu eşyaların varlığı saptanması yönünde çalışma yapılır. Masumiyet projesi çerçevesinde delillerde DNA tetkiki ile bulaş yollarındaki çeşitlilikler saptanabilir. ” Tanımadığı erkek tehditle iple A..’yı boğarak, hırsızlık süsü verdi.” Tarzı uygunsuz ifade verenler bulunmaktadır. Tabanca ile öldürdükten sonra gömerek, parçalara ayırarak, yakarak delilleri yok etmeye çalışanlar bulunabilir.

                            Ölümün kaza, intihar, cinayet, doğal sebeplere bağlı olup olmadığı ile ilgili orijin değerlendirilmesidir. Şüpheli durumlarda ölü gömme belgesini imzalamak üzere mutlaka savcıya haber vermek gerekir. Ölü lekeleri genellikle mor renktedir. Siyanür zehirlenmesinde sitokrom oksidaz inhibisyonuna bağlı olarak dokular oksijeni kullanamadığından hiperoksijenemi sebebiyle ölü lekeleri açık kırmızı renkte gözlenir. Asfiksi ölümlerinde ölü lekeleri koyu- mor renktedir. Karbonmonoksit zehirlenmelerinde karboksihemoglobin düzeyine bağlı olarak çilek kırmızısı, lal kırmızısı rengindedir. Anemi varsa ölü lekeleri renk değişikliği belirsizdir. Anilin, potasyum klorat, kükürtlü hidrojen zehirlenmelerinde kahverengimtıraktır. Kriminal düşüklerde clostiridum’a bağlı yeşilimtırak renk değişikliği gözlenir. Tatlı suda boğulmalarda hemolize bağlı pembemsi ölü lekeleri gözlenirken, tuzlu suda koyu mor renktedir.

                            ÖLÜ LEKELERİ: Ölü lekelerinde renk değişikliği veya peteşiler varsa şüpheli ölümleri düşünmek gerekir. Şüpheli durumlarda ölü gömme belgesini imzalamak üzere mutlaka savcıya haber vermek gerekir. Ölü lekeleri genellikle mor renktedir. Siyanür zehirlenmesinde sitokrom oksidaz inhibisyonuna bağlı olarak dokular oksijeni kullanamadığından hiperoksijenemi sebebiyle ölü lekeleri açık kırmızı renkte gözlenir. Asfiksi ölümlerinde ölü lekeleri koyu- mor renktedir. Karbonmonoksit zehirlenmelerinde karboksihemoglobin düzeyine bağlı olarak çilek kırmızısı, lal kırmızısı rengindedir. Sepsiste özellikle clostiridum’a bağlı gri-bronz renkten yeşilimtırağa doğru renk değişikliği gözlenir. Bunun sebebi dokularda sülfidril birikmesidir. Tatlı suda boğulmalarda hemolize bağlı koyu pembemsi ölü lekeleri gözlenirken, tuzlu suda koyu mor renktedir. Donmada metabolizmanın yavaşlaması sebebiyle dokular oksijeni bırakamaz ve açık kırmızı renkte ölü lekeleri gözükür. Çok kan kaybında soluk renkte ölü lekeleri gözükebilir. Ceset dolapta bekletildiğinde açık kırmızı renkte ölü lekeleri olur. Bunun antemortem-postmortem ayırımı zordur. Otopside ülser ve pankreatit bulguları olup olmadığı araştırılmalıdır.

                            Saklan ve öl sendromu:Yaşlı insanlarda mental bozukluklar dolayısıyla soğuğu hissetmeme ve ortamın sıcak olduğuna dair yanılgı oluşabilir. Bunun sonucunda kişi kıyafetlerini çıkarır ve dolap arkasına saklanır. Soğuktan ölen kişi dolap arakasında ölü bulunur. Bu kişilerde cinsel saldırı şüphesi olabilir. O yüzden bu kişilere cinsel muayene yapılması uygundur. Ölü lekeleri açık kırmızıdır.

                            Noel Baba (santa claus) sendromu: Bacadan hırsızlık maksadıyla giren kişinin sıkışıp kalması halinde anterior kompartman sendromuna ve hipoksik asfiksiye bağlı ölümler gözlenir.

                             Parmak uçlarında keratinin su çekmesine bağlı çamaşırcı eli ve ayağı gözlenir. Kıl dibindeki kasların kasılması sonucu kaz derisi manzarası gözlenir. Ateşli silahla bitişik mesafeden atış yaparak intihar eden bazı kişilerde elde sıkıca tutulan silah pozisyonuna ölü sıkışması denilir. Bu durum çürüme başlayana kadar devam eder. Ayrıca ani ölümlerde, suda boğulmada, başı gövdesinden aniden ayrılanlarda ( kılıçla kesilen) ölü sıkışması görülebilir. Olay yerinde bulunan lifin saç ile ayrımı yapılır.

                            Lifin orijini (cins, nosu), örgü-doku planı, atkı-çözgü sıklıkları ve sıraları, kat sayısı, renk planı, örgü yüzeyi incelenerek giysiye ve suçluya ulaşılabilir. Olay yerinde bulunanın orijinal olup olmadığının araştırılmasında delilin standartlarla karşılaştırılması önerilir.