Akut Böbrek Hasarı
AKUT BÖBREK HASARI
Akut böbrek hasarı (ABH), glomerüler filtrasyon hızının (GFR) saatler-haftalar içerisinde hızla azalması ve nitrojen yıkım ürünlerinin birikimi ile karakterize bir sendromdur.
Hastanede yatan hastaların %5, yoğun bakım ünitelerinde yatan hastaların %30 kadarında ABH mevcuttur. Genellikle asemptomatiktir ve yatan hastaların rutin biyokimyasal incelemeleri sırasında tanı alır. Çoğunlukla geri dönüşlüdür. Bununla birlikte, altta yatan hastalığın ağırlığına bağlı olarak, yüksek komplikasyon sıklığı sebebi ile hastane morbidite ve mortalitesinin önemli bir sebebidir. Tanı ve tedavi yöntemlerindeki onca gelişmelere karşın, günümüzde dahi, diyaliz gerektiren oligürik ABH mortalitesinin %50’den fazla olduğu bildirilmektedir.
ABH, etyolojik olayın yerine göre, prerenal, renal ve postrenal olmak üzere üç kategoride incelenir. Prerenal ABH en sık tipidir (%55-60) ve böbrek parankim bütünlüğünün korunduğu, renal perfüzyon bozukluğu sonucu gelişen bir durumdur. Renal (intrinsik) ABH, tüm olguların %35-40 kadarıdır. İskemik ya da nefrotoksik olaylar sonucu gelişen akut tübüler nekroz (ATN) intrinsik renal ABY’lerin %90’dan fazlasını oluşturur. Postrenal ABH, üriner traktın akut tıkanması ile birlikte olan hastalıklar sonucu gelişir ve tüm ABH olguları içinde %5’den az yer tutar.