Genel
Ders Kapsamı:
Kavramsal Gelişim Süreci
Kütüphanecilik ve Bilgi bilimi alanında bilginin ve bilgi kaynaklarının tanımlanması ve metadata (Üstveri) uzanan standart formda temsil edilimesi konusuna ISBD (INternational Bİbliographic Standard Description) ve Cutter İlkeleri üzerine yapılandırılarak giriş yapılacaktır.
Dersin içeriği genel olarak şu başlıklardan oluşur:
- Bilgi Kaynaklarının tanımlanması ve üstveri fonksiyonları açısından karşılaştırılmaları
- Bilgi merkezi türleri açısından üst veri yaklaşımı
- Bilgi Yönetiminde Üstverinin rolü
- Belge Yönetiminde Üstverinin rolü
- Üstveri elemanları: Genel
- Kuramsal Gelişim: Üstveri Modelleri
- Kuramsal Gelişim : Üstveri Standartları
- Dijital (Sayısal) Bilgi Yönetim Sürecinde üst veri yapılanması
- Dijital (Sayısal) Belge Yönetim Sürecinde üst veri yapılanması
Dosya planı oluşturma, taşıma , tasfiye, saklama süreçlerinde üstveri işlevleri
- Metadata için XML Dönüşümü
- Türkiye’deki Uygulamalar ve Sorunlar
- Üstveri model ve standartlarının kullanımına dayalı proje uygulaması
- Uygulamaya yönelik değerlendirme
Bibliyografya
Temel Standartlar.
TS ISO/IEC 11179 2019 (ISO/IEC 11179:2004). Bilgi teknolojisi – Üstveri kayıt kütükleri (Bölümler 1-6 )
AS ISO 15489-1:2001 & AS ISO 15489.2:2002—Information and documentation—Records management
AS ISO 23081-1:2006—Information and documentation—Records management processes—Metadata for records
ISO 30300:2011, ISO 30301:2011 & ISO 30302:2015—Information and documentation—Management systems for records
ISO/TR 18128:2014—Information and documentation—Risk assessment for records processes and systems
ISO 5963:1985—Documentation—Methods for examining documents, determining their subjects, and selecting indexing terms
ISO/TR 26122:2008—Information and documentation—Work process analysis for records
Özan, Nuriye Cevherolu, Emine Pınar, Demirtel Gökkurt, Özlem. (2018) Metadata for Description of Theatre Plays: A Case Study of Ankara State Theatre Plays. Bilgi Yönetimi Sergisi. 1(2).
Al, Umut ve Mehmet Emin Küçük (2001) "Metadata Kavramı / The Concept of Metadata" Bilgi Dünyası, Sayı 2, , Sayfa: 169-187, Ankara.
Alimohammadi, Dariush (2003) “Meta-tags – a tool to control the process of Web indexing.” Online Information Review. Vol. 27, No. 4, pp. 238-242.
Atılgan, Doğan, Sacit Arslantekin ve Özlem Bayram (2006)"Ankara Üniversitesi Açık Arşiv Uygulaması" Akademik Bilişim, Denizli
Bayram, Özlem (2006). “Açık Erişim ve Kurumsal Arşivler “ ANKOS VI. Yıllık Toplantısı 2-4 Haziran. Açık Erişim ve Kurumsal Arşivler
Bayram, Özlem (2006) “Bilginin Depolanması ve Organizasyonuna Giriş: Dijital Kütüphane Rafları “ Bilgi…. içinde . H. Odabaş , H. Anameriç. Ankara: Referans Yayıncılık. .... İstanbul: Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları.
Bayram, Özlem D. Atılgan ve S. Arslantekin ile birlikte (2006) “An Institutional Repository Initiative and Issues Concerning Metadata,” in Current Research in Information Sciences and Technologies. Multidisciplinary Approaches to Global Information Systems InSCIT 2006 . Vol I., 328 – 332, Merida’s Conference Hall, Spain,.
Bayram, Ö., C. Coşkun, İ. Holt, Karasözen, B. (2006).Kurumsal Arşiv Yapılanmasında Temel Adımlar : ANKOS Kontrol Listesi ve El Kitabı. XI. Türkiye’de İnternet Konferansı 21 – 23 Aralık 2006, TOBB Üniversitesi, Ankara
Bayram, Özlem, Karasözen, B.,
İ. Holt, C. Coşkun (2006) “ Kurumsal
Arşiv Yaratma” , ANKOS 6.
Yıllık Toplantısı, 18 Mart Üniversitesi Çanakkale 2- 4 Haziran
Gilchrist, Alan.
(Ekim 2004) Information architecture. Bilgi Dünyası. c. 5, no. 2.
s.223-229.
Gökkurt, Özlem- Hakan Demirtel (2015). Sosyal Medyada Kurumsal Arşivleme Sorunu. ÜNAK 2014 Uluslararası Kültürel Mirasın ve Kültürel Bellek Kurumlarının Yönetimi Kongresi’nde sunulan ve yayınlanan bildiri. https://www.researchgate.net/publication/305409838
Hanlon,
Ann - Çev. Mehmet Emin Küçük (2001) "A Brief Introduction to Metadata /
Metadata Kavramına Kısa bir Giriş" Bilgi Dünyası, Sayı 2, , Sayfa:
206-217, Ankara.
Jackson, Mary E. (, 2002) The advent of portals. Library Journal. Vol. 127, Sept. 15p. 36 (4p)
Kandur, Hamza (2005). Elektronik belge yönetimi sistem kriterleri referans modeli – Göz. geç.. 2. bs.. – Ankara: Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü
Karasözen, Bülent (2003) "Kurumsal
Arşivler"
Karasözen, Bülent (2005) "Açık Erişim SPARC-ANKOS" - (30/03/)
Kaynak, Elif Aytek (2001) "Elektronik Kaynakların Bibliyografik Kontrolü ve Metadata / Bibliographic Control of Electronic Resources and Metadata" Bilgi Dünyası, Sayı 2, , Sayfa: 188-205, Ankara.
Küçük , Mehmet Emin. (2002) Metadata Kütüphane Haftası Bildirileri 26 Mart – 01 Nisan 2001 içinde Ankara: TKD,.
Lederman, aula. (Mar/Apr 2005) Implementing a taxonomy solution. AIIM E-Doc Magazine. V. 19, no. 2. p. 25-26
Minnesota State Archives. Electronic Records Management Guidelines.
http://www.mnhs.org/preserve/records/electronicrecords/ermetadata.html
National Archives of Australia. Describing records using metadata. http://www.naa.gov.au/records-management/create-capture-describe/describe/index.aspx
Ayrıca: National Archives of Australia. Guidelines.
file:///C:/Users/%C3%96zlem/Downloads/ERMSguidelines.pdf
…………
VIDEOS:
5 Minute metadata – What is metadata. https://www.youtube.com/watch?v=L0vOg18ncWE
What is metadata. EDINADataCenter.
https://www.youtube.com/watch?v=96ncNPpohjo&t=17s
Aristotele Metadata Registry. https://www.aristotlemetadata.com/
Uygulama geliştirme için platform örnekleri:
Açık kaynak kod yazılımlar:
- Aristotele Text Editor için:
https://aristotle-metadata-registry.readthedocs.io/en/v1.2.2/extensions/index.html
- https://www.omeka.net/