Topic outline

  • General

    TEMEL  KAVRAMLAR – İşletme ekonomisinin özellikleri, İşletme kurma fikri, Üretim, Üretim Faktörleri, İşletme, Girişimcilik, Girişimciliği etkileyen faktörler nelerdir? 

    Girişimci : Bir mal veya hizmeti üretmek, pazarlamak için üretim faktörlerini bir araya getiren, pazardaki boşlukları fırsatları gören,  faaliyet esnasında oluşan kar veya zarardan etkilenen, risk üstlenen kişidir.

    Yönetici : Bir mal veya hizmeti üretmek, pazarlamak için üretim faktörlerini bir araya getiren, bu faaliyetleri bir ücret karşılığı yapan, kar elde etme amacında olan ancak kar veya zarardan direkt etkilenmeyen kişidir.

     


  • Yönetici, İşletme Ekonomisi ve Yönetimi, İhtiyaç, İstek, Talep, Pazar, İkame mal, etkenlik, etkililik, verimlilik, karlılık, Tamamlayıcı mal,

     İşletmelerin Kuruluş Amaçları, kuruluş yeri seçimi,  İşletmelerin Ekonomik Açıdan Yeri ve Önemi, İşletme Türleri; Faaliyet Alanına, Tüketicilere, Üretilen Mal ve Hizmete Göre İşletmelerin sınıflandırılması.

  • İşletme ve çevresi, KOBİLER (Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler) ; çok uluslu işletmeler, küresel işletmeler, farklılıkları, özellikleri

  • İşletmelerde büyüme, stratejik işbirliği yöntemleri


    Büyüme nedir? Büyüme göstergeleri nelerdir? İşletme Kapasitesi Planlaması, kapasite, kapasite çeşitleri,  İşletme Büyüklüğü (2,3 no’lu ödevler)

    İş fikrinin iş planına dönüştürülmesi, Kanvas iş modeli


  • İşletmelerin Birleşmeleri, satın almalar

    İşletmelerin Birleşmeleri, Konsorsiyum, Tröstler, Karteller, Holdingler, KPSS soru çözümü  yapılacaktır. 

    •Organik gelişim, bir organizasyonun kendi yeteneklerini oluşturma ve geliştirme yoluyla bir stratejinin takip edildiği yerdir. Bu aslında 'kendin yap' yöntemi. Şirket içi yatırımla ortaklık, satınalma olmadan büyüme sağlanır. Ekonomik, fiziksel, örgütsel ve sosyal alanlarda büyümedir. Bunun için işletmenin alt yapısını kuvvetlendirmeli, verimliliğini ve personel niteliğini artırmalı, kurumsal yapının eksikliklerini tamamlamalı, daha başarılı müşteri ilişkilerini oluşturmalı, yenilikleri dahil etmeli, pazarlama yönetiminde ve pazarda yer alan boşlukları doldurmalıdır. Sonuçta işletme işini genişletmesi, satışlarını  ve cirosunu artırmayı düşünmektedir.
    •Mevcut bir işletmenin, ev sahibi ülkede bulunan bir işletmenin tamamını ya da bir kısmını  satın almasıdır. Satınalmalarda iki taraf bulunmaktadır: Alıcı ve hedef şirket.
    •Örneğin Çin işletmesi olan Lenova şirketi,  2005 yılında Amerika pazarında rekabet edebilmek için IBM'in Kişisel Bilgisayar Bölümünü satın almış ve şirketi bilgisayar teknolojileri alanında rekabet eden ve dünyanın üçüncü en büyük bilgi-işlem firması haline getirmiştir. IBM’in marka adını kullanma hakkını elde etmiştir. Lenova’nın amacı Amerika pazarında kendi markasını tanıtmaktır.

  • Pazarlama fonksiyonu

    Temel işletmecilik fonksiyonlarından pazarlama fonksiyonu; 

    Kişilerin ve örgütlerin amaçlarına uygun şekilde değişimi sağlamak üzere, malların, hizmetlerin ve düşüncelerin yaratılmasını, fiyatlandırılmasını, dağıtımını ve satış çabalarını planlama ve uygulama sürecidir (AMA Tanımı)
    Örgüt ve paydaşlarına fayda sağlayacak şekilde müşteriler için değer yaratılması, iletişimi ve ulaştırılması ve müşteri ilişkilerini yönetmeye yönelik bir örgütsel fonksiyon ve bir dizi süreçtir (2004).
    Pazarlama müşteriler, alıcılar, paydaşlar ve toplumun bütünü için değer ifade eden önerilerin geliştirilmesi, iletişimi, ulaştırılması ve değişimi için bir faaliyet, bir dizi kurum ve süreçtir (2007)

    Karşılanmamış gereksinim ve talepleri saptayan; bunların büyüklüğünü ve olası karlılığını tanımlayıp ölçen; işletmenin hangi hedef pazarlara en iyi şekilde hizmet verebileceğini belirleyen; hedef pazarlara uygun mal, hizmet ve programlara karar veren ve işletmedeki herkesin müşteriyi düşünüp ona hizmet etmesini isteyen temel işletme fonksiyonudur.

    Pazarlamanın temel görevi, üstün öneriler sunarak, alıcının araştırma ve ticari işlem zamanından ve çabasından tasarruf etmesini sağlamak ve tüm topluma daha yüksek bir yaşam standardı sunarak değer yaratmaktır.



  • Ara sınavlar-Proje konuları hakkında toplantı

    İşletme Ekonomisi” dersi kapsamında  Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi, İşletme Bölümü, 1.sınıf öğrencilerine geçen sene yaptırılan "Bez Çanta",  “Tohum Kalem” projesinin uygulanma süreci ve proje sonunda elde edilen faydalar açıklanmaktadır.  İkinci hafta  belirlenen  proje konuları üzerine konuşulacaktır.

  • Ara sınav

    • Temel işletmecilik fonksiyonlarından finansman fonksiyonu

      Temel işletmecilik fonksiyonlarından finansman  fonksiyonu, işletmenin temel fonksiyonlarından biridir. Çünkü işletmeler faaliyetlerini gerçekleştirebilmek için nakit veya fon gibi bir takım finansal araçlara ihtiyaç duyarlar. İşletmenin faaliyetlerini sürdürebilmesi ve dolayısıyla amaçlarına ulaşabilmesi için söz konusu finansal araçların sağlanması finansman fonksiyonunun temel işlevidir.   Finansman fonksiyonu yerine getirilirken, bir yandan işletmenin ihtiyaç duyduğu fonlar en uygun kaynaklardan en uygun zamanda karşılanabilmeli, diğer yandan işletmenin elde ettiği bu fonlar en etkin veya en karlı biçimde değerlendirilebilmelidir.   Buna göre finansman fonksiyonunun kapsamını nakit ihtiyacının karşılanması ve bu nakitlerin en uygun bir şekilde kullanılması oluşturmaktadır. Bu anlamda finansman fonksiyonu, işletmenin ihtiyaç duyduğu fonların en uygun koşullarda sağlanması ve bu fonların en etkin bir biçimde kullanılması ile ilgili faaliyetler olarak tanımlanabilir.

      Derste modern finansman yöntemleri (Factoring, forfaiting, leasing) üzerinde de durulacaktır.

    • KPSS soru çözümü

    • Temel işletmecilik fonksiyonlarından yönetim fonksiyonu

       İşletmelerin amaçlarına ulaşabilmesi için yönetime önem verilmesi gerekir. Yönetim fonksiyonları belli ve ortak bir amaç için çalışan tüm işletmelerde amaçlara ulaşabilmek için yerine getirilmesi gereken fonksiyonlardır.    Yönetim, işletme amaçlarına ulaşabilmek için insan ve diğer işletme kaynaklarının planlanması, örgütlenmesi, yönlendirilmesi ve kontrol edilmesi süreci olarak tanımlanabilir (Nickels ve diğerleri, 2004). Yönetim fonksiyonları, planlama, örgütleme, yönlendirme ve kontrol olmak üzere dört grupta incelenebilir.  İşletmelerde yönetim fonksiyonu yöneticiler tarafından gerçekleştirilmektedir. doğrultusunda tasarlanması ve düzenlenmesi gerekir (Şimşek,1999). 


    • Temel işletmecilik fonksiyonlarından üretim fonksiyonu

      Üretim, mal ve hizmetlerin yaratılma süreci, üretim yönetimi ise girdileri çıktılara dönüştürerek mal ve hizmetlerin yaratılması için yapılan faaliyetler dizisi olarak tanımlanabilir. Üretim sistemlerini, dönüşüm süreçlerinin özellikleri itibariyle üç temel grupta toplamak mümkündür (Üreten, 2004);

      • Sürekli üretim sistemi, • Kesikli üretim sistemi, • Proje tipi üretim

      1.Sürekli Üretim Sistemi : Makine ve tesislerin yalnız belirli bir veya birkaç mamule tahsis edildiği ve belli bir ürün üzerindeki işlemlerin birbiri ardı sıra yerine getirildiği sistemlerdir. Ürünün standardize edilmiş olması nedeniyle hep aynı işlemlerin sırayla yerine getirilmesi söz konusudur. Üretilen mamule olan talep düzeyi, dolayısıyla üretim miktarları çok yüksektir.  Sürekli tip üretim sistemleri kütle ve akış tipi olmak üzere iki alt gruba ayrılabilir.  Kütle (montaj) üretiminde bir ya da çok kısıtlı sayıda mamulden çok büyük miktarlarda ve uzun süre üretim yapılmaktadır. Beyaz eşya gibi.  Akış üretiminde ise makine ve tesisler sadece bir çeşit mamulü üretecek şekilde tasarlanmış ve yerleştirilmiştir. Şeker, çimento ve tekstil gibi 

      2. Kesikli Üretim Sistemi : Bu tip üretim sisteminde farklı ürünlerden az miktarlarda üretim söz konusudur. Sipariş üzerine üretime benzemektedir. Farklı ürünlerin üretimi genel amaçlı makineler üzerinde bazı ayarlamalar ve takım değişiklikleri yapılarak gerçekleştirilir. Aynı fonksiyonel özelliğe sahip makine ve tezgahların aynı bölümlerde toplandığı bir yerleşim düzeni görülür. Üretim sürecinde her bir siparişin farklı üretim rotası vardır. Kesikli üretim sistemi, atölye tipi üretim ve parti üretim olmak üzere iki alt gruba ayrılabilir.  Atölye tipi üretimde, tüketicinin zaman, tasarım, miktar ve kalite bakımından özel olarak belirlediği bir mamul üretilir. Parti üretim sistemi, özel bir siparişi veya sürekli bir talebi karşılamak için belli bir mamul grubunun belli miktarlarda üretilmesidir. 

      3.Proje Tipi Üretim : Özel projelerin üretiminde uygulanır. Bu üretim sistemi, bir tek büyük ölçekli üretimi gerçekleştirecek şekilde tasarlanmıştır. İşlerin hacmi geniştir. Üzerinde çalışılan proje tamamlandığında üretim sona erer ve başka bir projeye başlanır. Gemi yapımı, uzay taşıtları, uçak projeleri, köprü ve baraj yapımı, ar-ge çalışmaları proje tipi üretime örnek verilebilir. 

       

       


    • Kurum gezisi (SPK)

      —Finans: Kişi ve kurumların yararlanabileceği para, fon ya da sermayeye denir.
      —Finansman: Genellikle finans ile aynı anlamda kullanılmakla birlikte para veya sermayenin sağlanmasını ifade eder.
      —Bir işletmede finans işlevi işletmelerin amaçlarına ulaşması için gerekli fonların sağlanmasını, planlanmasını ve daha etkin bir şekilde kullanılması faaliyetlerini yerine getirir.
      —Fon, nakit + nakit benzeri değerleri ifade eder.
      —Finansal Piyasa,  borç verilebilir fonların arzı ile bu fonlara yönelik talebin buluştuğu piyasadır.
      —Finansal piyasaların oluşumu için gerekli 5 unsur:
      -Fon arz edenler (tasarruf sahipleri)
      -Fon talep edenler (yatırımcılar)
      -Yatırım ve finansman araçları
      -Yardımcı kuruluşlar
      -Hukuki ve idari düzen
      —SERMAYE PİYASASI
      —Bir yıldan uzun süreli fon ve arz talebinin karşılaştığı piyasadır. Duran varlıkların finansmanında kullanılır.
      —Resmi bir şekilde ve belirli bir merkezde oluşturulur. Bu merkeze “Menkul Kıymetler Borsası” denir.
      —Menkul Kıymetler Borsası, uzun vadeli yatırımlara konu olan menkul kıymetlerin alınıp satıldığı düzenli ve örgütlenmiş pazardır.
      —Örgütlenmiş ve Örgütlenmemiş Piyasa
      —Borsa, ticaretle ya da finansal işlemlerle uğraşan kişilerin toplandıkları kamuya açık piyasalardır.
      —Sermaye Piyasalarında,
      —Birincil Piyasa; menkul kıymetlerin ilk kez ihraç edildikleri ve fon arz edenlerle karşılaştıkları piyasalardır.
      —İkincil Piyasa; daha önce çıkartılmış menkul kıymetlerin işlem gördüğü piyasalardır.
      —İşletmeler, ikincil piyasalardaki işlemlerden fon sağlamazlar.
      —Yatırım Ortaklıkları
      —Sermaye piyasası aracıları, gayrimenkul, altın ve diğer kıymetli madenler portföylerini işletmek amacıyla kurulan kayıtlı sermaye esasına tabi olan anonim ortaklıklardır. Bu ortaklar portföy işletmeciliği yaparlar.
      —Diğer Sermaye Kurumları
      —Yatırım danışmanlığı yapan, sermaye kuruluşlarını denetleyen, genel finans ortaklıkları, portföy yönetimi ile uğraşan firmalar gibi sermaye piyasasında faaliyet göstermesine izin verilen diğer kurumlardır.
      —Yapamayacakları faaliyetler:
      —Ödünç para verme işleriyle uğraşamazlar.
      —Mevduat toplayamazlar.
      —Ticari, sınai ve zirai faaliyette bulunamazlar.
      —Aracılık faaliyetinde bulunamazlar.


    • İnternetin işletmecilik fonksiyonlarına etkileri

      Elektronik Ticaret: Elektronik ticaret kısaca “Bilişim ağları (Internet gibi) üzerinden

      yapılan tüm bilgi, hizmet, para vs. gibi ekonomik değerlerin değişimi

      süreci”’dir. Araçları; telefon, fax, televizyon, elektronik ödeme ve para transferleri,

      elektronik veri değişimi, internet olarak sıralanabilir12.

      İnternet, işletmelerin ürünlerini nihai kullanıcıya ihraç etmelerinde önemli bir araçtır. İnternetin

      ihracat yapmak isteyen işletmeler için faydalarını şu şekilde sıralayabiliriz13:

      1) Uluslararası bilgi kaynaklarına ulaşmayı sağlayarak psikolojik engelleri ortadan

      kaldırmaktadır.

      2) Elektronik para transferleri, ödemeler sayesinde faaliyet işlemlerini basitleştirir.

      3) İnternete bağlı herkes evrensel bir iletişim ağında, anında ve neredeyse

      sıfır maliyetle iletişim kurabilmektedir.14 Yirmidört saat, yedi gün erişim ve

      hizmet sunulmaktadır. Düşük maliyetle pazar araştırması yapmayı, uluslararası

      bilgi elde etmeyi sağlayarak organizasyon engellerini ortadan kaldırır.

      Müşteriler istedikleri ürün ya da işletme bilgilerine ulaşabilmektedir.

      4) Müşterilerle, tedarikçilerle ve distribütörlerle fi ziksel olarak aynı yerde bulunmak

      gerekmeden, doğrudan bağlantı kurmayı sağlar. Geleneksel aracılara

      bağımlılığı azaltmıştır. İnternet, bireysel müşterilerin ihtiyaçlarına

      cevap verecek, kapsamlı aramalarında yardımcı olacak yahoo, google,

      amozon gibi yeni bilgi aracılarını ortaya çıkartmıştır.

      5) Ülke pazar seçimini, uluslararası müşterilerden geri bildirimi, küresel niş

      stratejisine uyum sağlayarak ürün/pazar engellerini ortadan kaldırmaktadır.

      İşletme yöneticileri uzak ülkelere gitmeden video konferanslar düzenleyebilmekte,

      mail ile sipariş verilip alınabilmektedir.

      6) İnternet, bilgisayar, turizm, kitap, dağıtım, fi nansal hizmetler gibi birçok

      sektörde ölçek ekonomileri, dağıtım, marka adı gibi pazara giriş engellerini

      ortadan kaldırmaktadır.

      7) Mevcut ve yeni müşteriler için yeni mal ve hizmetler geliştirilmesini sağlar.15

      12 Elektronik ticaret uluslararası işletmecilik literatüründe bazı yazarlar tarafından dördüncü

      dışa açılma stratejisi olarak görülmektedir. Doğuştan küresel işletmelerin ortaya

      çıkışı, gelişmeleri elektronik ticaret sayesinde olmuştur.


    • İşletmelerin uluslararasılaşması, farklı pazarlara giriş stratejileri, pazar araştırması